పోషకాలు ప్రాముఖ్యత

మనిషికి హాయిగా బ్రతకాలని ఆశ. మంచి గాలి పీల్చుకోవాలని ఆశ. ఆరోగ్యంగా వుండాలని ఆశ. చిన్ని చిన్ని... ఆశ... కానీ నగరాల్లో ఉండేవారికి స్వచ్ఛమైన గాలి దొరకటం దురాశే అవుతుంది. అందుకే వాళ్లు మంచిగాలి కోసం ‘రిసార్ట్స్'కు వెళుతుంటారు. అక్కడ ఎక్కువ చెట్లు వుంటాయి. మంచి గాలి దొరుకుతుంది. అంటే ఈ చెట్లకు గాలికీ ఏదో సంబంధం వుందన్న మాటే కదా. ఏమిటా సంబంధం? చెట్లకు కూడా మనుషులకు మల్లే ప్రాణముంది కదా. అవి కూడా మనలాగే శ్వాస పీల్చుకుంటాయి. శ్వాస క్రియలో అన్ని ప్రాణులతో పాటు మనం కూడా ఆక్సిజన్ ను పీల్చుకొని కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ బయటకు వదులుతాము. కానీ చెట్లు వెలుతురు సమక్షంలో కిరణజన్య సంయోగ క్రియ ద్వారా గాలిలోని కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ (బొగ్గుపులుసు వాయువు)ను తీసుకొని ఆక్సిజన్ (ప్రాణవాయువు)ను విడుదల చేస్తాయి. అంటే ఎక్కువ చెట్లు... ఎక్కువ ఆక్సిజన్.. అదీ చెట్లకు గాలికి వున్న సంబంధం. మొక్కలు కిరణజన్య సంయోగ క్రియ జరిపితే ఎక్కువ ఆహారంతో పాటు, ఆక్సిజన్ కూడా లభిస్తుంది. మనుషులకు హాయిగా వుంటుంది. మరి ఇది నిజమేనా? నిజంగా ఆక్సిజన్ మొక్కల్లో నుండి వెలుపడుతోందా? ప్రశ్నించాలి కదా. ఎక్కడ? ఏమిటి? ఎలా? అని ప్రశ్నించాలి కదా. అందుకోసం ఓ ప్రయోగం చేద్దామా? ఎలాగంటారా రండి చేసి చూద్దాం.

కావలసిన వస్తువులు:

ఓ పెద్ద గాజు గ్లాసు, నీటిలో పెరిగే మొక్కలు, గాజు గరాటు (ఫన్నెల్), క్లిప్పులు 3, పరీక్ష నాళిక, అగ్గిపెట్టె మరియు ఎండ (అదే సూర్యరశ్మి)

ప్రయోగం చేయు విధానం:

ఓ పెద్ద గాజు గ్లాసు తీసుకొని దానిలో మూడొంతులు నీళ్లు పోయండి. నీళ్ళలో పెరిగే మొక్కలోని కొన్ని కొమ్మలు తీసుకొని వాటిని గుత్తుగా కట్టి బరువు కోసం చిన్న రాయి కట్టండి. ఈ మొత్తాన్ని గాజు గ్లాసులోని నీటిలో వుంచండి. ఈ అమరికను ఎండలో ఉంచితే కాసేపటికి నీటిలోని మొక్కలో నుండి గాలి బుడగలు వెలువడుతాయి. వెంటనే ఓ గరాటు (కిరోసిన్ పోసేందుకు వాడే ఫన్నెల్) తీసుకొని తలక్రిందులుగా నీటిలోని మొక్క కొమ్మలపై అమర్చండి. గరాటుకు 3 క్లిప్పులు అమర్చితే ఎత్తు పెరిగి కొమ్మలకు నీరు అందుతుంది. (పటంలో చూపిన విధంగా క్లిప్పులు అమర్చాలి).

తరువాత ఓ పరీక్ష నాళిక (టెస్ట్ ట్యూబ్) తీసుకొని నీటితో నింపి వేలుతో మూతిని మూసి తలక్రిందులుగా చేసి గరాటు కాడపై అమర్చి వేలును తీసి వేయండి. అంటే నీరు నిండుగా వున్న పరీక్ష నాళిక గరాటు కాడపై తలక్రిందులుగా వుందన్నమాట. (గమనిక: పెద్దగ్లాసులోని నీరు గరాటు కాడకంటే పై వరకు వుండేలా జాగ్రత్త తీసుకోవాలి).

ఈ అమరికను కదల్చకుండా వుంచి కాసేపటి తరువాత చూస్తే మొక్కల నుండి వెలువడిన గాలి బుడగలు గరాటు కాడగుండా పరీక్ష నాళికలోనికి చేరి నీటిని క్రిందకు నెట్టివేస్తాయి. కాసేపటికి పరీక్ష నాళిక మొత్తం వాయువుతో నిండిపోతుంది. (గాలి బుడగల వల్ల వచ్చిన వాయువు) ఈ నాళికలోని వాయువు ఏది అని తెలుసుకోవాలంటే పరీక్ష నాళికను బయటకు తీసి వెలుగుతున్న అగ్గిపుల్లను నాళికలోనికి ప్రవేశ పెట్టండి. అంతే! అగ్గిపుల్ల మరింత ప్రకాశవంతంగా వెలుగుతుంది. మండేందుకు సహాయపడే వాయువు ఏది? ఆక్సిజన్ కదా! అంటే మొక్కల నుండి వెలువడిన గాలిబుడగల వాయువు ఆక్సిజన్ (ప్రాణవాయువు) అన్నమాట.

ఇంతకీ ఏం జరిగింది? వాయువు ఎందుకు వెలువడింది? చూద్దామా. మొక్కలు క్లోరోఫిల్ (పత్రహరితం, మొక్కలలోని పచ్చరంగు) ద్వారా సూర్యకాంతిని ఉపయోగించుకొని పిండి పదార్థాన్ని తయారు చేస్తాయి. ఈ రసాయన చర్యలో కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ (బొగ్గుపులుసు వాయువు)ను పీల్చుకొని ఆక్సిజన్ (ప్రాణవాయువు)ను విడుదల చేస్తాయి.

6CO₂+6H₂O→C₆H₁₂O₆+6O₂

కార్బన్ డై ఆక్సైడ్+నీరు→ గ్లూకోజ్+ఆక్సిజన్

చూశారా మొక్కలు ఎంత మేలు చేస్తున్నాయో... కష్టపడి మనకు ఆక్సిజన్ ను అందిస్తోంది. ఎన్ని చెట్లు ఎక్కువగా ఉంటే అంత ఎక్కువ ఆక్సిజన్ వెలువడుతుంది... అదే 'మొక్కల్లో కిరణజన్య సంయోగ క్రియ... ప్రాణుల్లో శ్వాసప్రక్రియ’ అన్నమాట.

ఆధారం: పలమనేరు యుగంధర్ బాబు