కలుపు మందుల వాడకంలో తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు

• ప్రస్తుతం మార్కెట్లో అనేక రకాల కలుపు మందులు లభిస్తున్నాయి. అయితే ఏపైరకు, ఏ మందును ఎంత మోతాదులో, ఏ సమయంలో ఎలా వాడాలో అన్ని వివరాలు పూర్తిగా తెలుసుకున్న తర్వాత మాత్రమే వాడాలి. సిఫారసు చేయని, పూర్తి వివరాలు తెలియని కలుపు మందులు ఎట్టి పరిస్దితులలో వాడకూడదు. అలా వాడితే కలుపు నిర్ములకన సరిగా జరగక పోగా, కొన్ని సందర్భాలలో పంటలకు కూడా నష్టం వాటిల్లే ప్రమాదం ఉంది.

ఉదా : మాగాణి వారిలో, వరి నాటిన 3-5 రోజుల్లో కలుపు నిర్మూలనకు 35 గ్రా. ఆక్సాడయార్జిల్ పోడిమందును వాడుకోవాలి. అలాకాక ఎక్కువ మోతాదులో వాడితే పైరు దెబ్బతింటుంది. తక్కువ మోతాదులో వాడితే కలుపు నిర్మూలన సరిగా జరగదు. అదే విధంగా వరి నాటిన 3-5 రోజుల కన్నా ఆలస్యంగా వాడితే కలుపు నిర్మూలన సరిగా జరగదు.

• ఏ పంటకు సిఫారసు చేసిన మందును ఆ పంటకు మాత్రమే వాడాలి.

ఉదా : మాగాణి వరిలో వేడల్పాకు మొక్కల నిర్మూలనకు వరి నాటిన 25-30 రోజులకు పొలంలో నీటిని తీసివేసి 2,4-డి సోడియం సాల్ట్ పొడి మందును ఎకరాకు 400-500 గ్రా. చొప్పున 200 లీ. నీటిలో కలిపి సాధ్యమైనంత వరకు కలుపు మీద మందు పడేటట్లు పిచికారి చేయాలి. మందు మోతాదు మించితే పైరు దెబ్బతినే ప్రమాదమున్నది. ఈ మందును ఎట్టి పరిస్దితుల్లోను వేడల్పాకు పంటలైన మినుము, పెసర, ప్రత్తి, పొగాకు, మిరప మొదలగు పంటలపై వాడరాదు.

• కొన్ని రకాల కలుపు మందులు పంట విత్తిన రెండు రోజుల లోపు అంటే పంట మొలకెత్తక ముందే పిచికారి చేయాలి (ప్రీ ఎమర్జెన్స్).

ఉదా : పెండిమిధాలిన్, అలాక్లోర్ మొదలుగునవి ఈ రకపు మందులు పిచికారి చేయునపుడు నేలలో తగినంత తేమ ఉంటె బాగా పని చేస్తాయి.

• కొన్ని రకాలకలుపు మందులు పైరు, కలుపు మొలకెత్తిన తర్వాతనే పిచికారి చేయాలి (పోస్ట్ ఎమర్జెన్స్).

ఉదా : క్విజలోఫాప్ ఇధైల్, ఫినాక్సాప్రాప్-పి-ఇధైల్ వంటి మందులను మినుము, పెసర పైర్లు విత్తిన 15-20 రోజుల తర్వాత పిచికారి చేయాలి. అప్పటికి కలుపు కూడా మొలచి ఉంటుంది. ఈ మందులు పైరు విత్తిన వెంటనే పిచికారి చేస్తే ఉపయోగం ఉండదు.

• కొన్ని రకాల కలుపు మందులకు పంట, కలుపు అనే విచక్షణా శక్తి ఉండదు అనగా అన్ని మొక్కలను నిర్మూలించగలవు. కనుక వాటిని పైర్లలో వాడరాదు.

ఉదా : పారాక్వాట్, గ్లైఫోసెట్ మొదలను మందులను ప్రత్తి, చెఱకు పంటలలో వరుసల మధ్య దూరం ఎక్కువగా ఉండుట వలన, నాజిల్ కు రాక్షనకవచం పెట్టి పంట మొక్కల పై పడకుండా పైన మాత్రమే పడేటట్లు పిచికారి చేయాలి. అయితే ఏ కొద్దిపాటి మందు పైరు మీద పడిన పంటకు నష్టం కల్గుతుంది.

• కలుపు మందు పిచికారి చేయునపుడు ప్రక్కన ఉండే పొలంలోని పైర్లకు మనం పిచికారి చేసే మందుల వలన ఏదైనా నష్టం వుంటుందో లేదో ముందుగా తెలుసుకోవాలి. ఇది ప్రత్యేకించి వరిలో 2,4-డి సంబంధిత మందులు వాడేటప్పుడు చాలా అవసరం. పక్క పొలంలో వేడల్పాకు పంటలపై ప్రత్తి, సంబంధిత మందులు వాడినప్పుడు ప్రక్క పోలాల్లోని సున్నితపు పంటలపై 2,4-డి కలుపు మందును పడకుండునట్లుగా జాగ్రత్త తీసుకోవాలి.
• పైర్లలో కలుపు మందులు వాడీనప్పుడు ఆ మందు అవశేషాలు ఆ పంట తర్వాత వేసే పంటపై ఏదైనా దుష్ప్రభావం చూపెడతాయో లేదో ముందుగా తెలుసుకొని వాడితే మంచిది.

ఉదా : మొక్కజోన్నలో అట్రజిన్ మందు సురక్షితం. కాని ఈ మందు అవశేషాలు భూమిలో ఎక్కవ కాలం ఉంటాయి. కావున ఆచరించవలసిన పంటల సరళి విషయంలో నిపుణుల సలహాలు తీసుకోని కలుపు మందులు వాడుకుంటే మంచిది.

• మొండిజాతి మొక్కలైన తుంగ, గరిక, దర్భ మొదలగు కలుపు నిర్మూలనకు గ్లైఫోసేట్ వంటి మందులు 4-6 ఆకుల దశలో పూత రాక ముందే పిచికారి చేసి రెండు వారాల తర్వాత 6-8 గంటల వ్యవధిలో వర్షం కురిస్తే మందు ప్రభావం తగ్గుతుంది.
• నీటిలో కరిగే పొడి రూపంలో నున్న మందులను ఇసుకలో కలిపి వెదజల్లరాదు.
• నిర్దిష్టమైన/స్పష్టమైన సూచనలు లేనిచో కలుపు మందులను, పురుగు, తెగుళ్ళు మందులతో కలుప రాదు. కాలపరిమితి దాటిన మందులను వాడరాదు.
• ధ్యమైనంత వరకు కలుపు మందులను హాండ్ స్ప్రేయర్ తోనే పిచికారి చేయాలి (ప్రత్యేకించి పైరు పై పిచికారి చేయునప్పుడు). పవర్ స్ప్రేయర్ ను వడదలచినప్పుడు నిపుణుల సలహా తీసుకోవాలి.
• కపు మందులు పిచికారి చేయుటకు ఉపయోగించే స్ప్రేయర్లు సాధ్యమైనంత వరకు విడిగా ఉంచుకోవాలి. అలా వీలుకాని పక్షంలో ఈ మందులు చల్లని వెంటనే ఏ మాత్రం అవశేషాలు లేకుండా మంచి నీటితో పలుమార్లు శుభ్రం చేయాలి. కలుపు మందులను వాడే ముందుతో పాటు కంపెని వారిచ్చిన సమాచారాన్ని / సూచనలను క్షుణ్ణంగా చదవాలి. పిచికారి చేయుటకు సరైన నాజిల్ ను (ప్లాట్ ఫాన్/ఫ్లడ్ జెట్) వాడాలి.
• స్ప్రేయర్ల నుండి మందు సమంగా వచ్చేటట్లు పిచికారి చేయాలి. ఒకసారి పిచికారి చేసిన తర్వాత ఎట్టి పరిస్దితుల్లోను మరలా పిచికారి చేయరాదు. అందువల్ల మందు మోతాదు ఎక్కువైతే పైరుకు నష్టం కల్గుతుంది.
• ఒక ఎకరా విస్తర్ణంలో కలుపు మందు పిచికారి చేయడానికి 200లీ. మందు నీరు అవసరమవుతుంది. మాగాణి వారిలో అయితే ఎకరానికి కావాల్సిన కలుపు మందును 20 కిలోల ఇసుకలో కలిపి పలుచగా నీరు పెట్టి పొలంలో వెదజల్లాలీ. పొలంలో నీటిని బయటకు తీసి వేయకూడదు మరియు 24-48 గంటల లోపల నీరు పెట్టాలి.
• ఎండ మరీ ఎక్కువగా ఉన్నపుడు, అలాగే గాలి ఎక్కువగా వీస్తున్నపుడు కలుపు మందులు పిచికారి చేయరాదు. కనుక ఉదయం లేదా సాయంత్రం వేళల్లో గాలి తక్కువగా ఉన్నపుడు పిచికారి చేయడం మంచిది. అంతేగాక గాలికి ఎదురుగా పిచికారి చేయరాదు.
• కలుపు మందులు వెనుకకు నడుస్తూ పిచికారి చేయాలి.
• కలుపు మందులు కూడ పురుగు మందుల వలె విషపురితాలు, కనుక వీటిని ఆహార పదార్ధాలు, పిల్లలకు దూరంగా ఉంచాలి. ఏదైనా ప్రమాదం సంభవిస్తే వెంటనే డాక్టరును సంప్రదించాలి.
• ఆహార పంటల పైన పశువుల మేతకు వాడే పైర్ల మీద కలుపు మందులు వాడినపుడు సూచించిన కాలపరిమితి తర్వాతనే పైర్లు కోయాలి. పంటను బట్టి, పంట దశను బట్టి, పంటలో ఉండే కలుపును బట్టి కలుపు మందు వాడే రకం, వాడే సమయం, మోతాదు కూడ మారుతుంది. కాబట్టి కలుపు మందులు వాడదల్చుకున్నప్పుడు నిపుణుల సలహాగాని, సమీపంలోని వ్యవసాయాధికారిని గాని సంప్రదించిన మీదటే వాడటం మంచిది.
• సాధ్యమైనంత వరకు కలుపు నిర్మూలనకు పరిమితంగా రసాయనాలు వాడుతూ, అంతరాక్రిషి, చేయుట మొదలుగు సేద్య పద్ధతులను కూడ పాటిస్తూ సమగ్ర కలుపు యాజమాన్య పద్ధతులను అవలంభిస్తే పర్యావరణ పరిరక్షణతో పాటు అధిక దిగుబడులు సాధించవచ్చును.

కలుపు మందుల వాడకంలో ముఖ్యమైన సూచనలు

• పంటకు సిఫారసు చేసిన కలుపు మందులు, సరైన మోతాదులో సరైన సమయంలో వాడాలి.
• కలుపు మందులు వాడినప్పటికీ పంట వేసిన 25-30 రోజుల తర్వాత పనిముట్ల ద్వారా అంతరకృషి చేయుట మంచిది.
• మెట్టసాగు లేదా ఆరుతడి పైర్లలో కలుపు మందులు పిచికారి చేసుకోవాలి. వరి పొలంలో కలుపు మందులు ఇసుకతో కలిపి చల్లుకోవచ్చు. (కొన్ని సందర్భాల్లో మాత్రమే)
• పొలంలో బాగా పదునుగా ఉన్నపుడు కలుపు మందులు పిచికారి చేయడం లాభదాయకంగా ఉంటుంది.
• ఎక్కువ ఉష్ణోగ్రత వున్నపుడు గాని, గాలి వేగం ఎక్కువగా (20 కి.మీ కన్నా ఎక్కువగా) ఉన్నప్పుడు గాని కలుపు మందులు చల్లరాదు. ఉదయం లేదా సాయంత్రం వేళల్లో పిచికారి చేసుకోవాలి.
• కలువు మందులు వాడిన తర్వాత స్ప్రేయర్ ను శుభ్రంగా 3-4 సార్లు కడగాలి.
• హ్యాండ్ స్ప్రేయర్ తో మాత్రమే కలుపు మందులు పిచికారి చేయాలి. ఫ్లాట్ ఫ్యాన్ (ప్రీ ఎమర్జెన్స్), సాలిడ్ కోన్ (పోస్ట్ ఎమర్జెన్స్) నాజిల్ ని విధిగా వాడాలి.
• కలుపు మందులు ఇతర సస్యరక్షణ మందులతో కలిపి వాడరాదు.
• కలుపు మందులు పిచికారి చేసినపుడు విష ప్రభావానికి లోనైతే వెంటనే డాక్టర్ దగ్గరకు తీసుకెళ్ళాలి. ఉపయోగించిన మందు డబ్బాను తిసుకెళితే డాక్టర్ దానికి సులభంగా విరుగుడు మందును ఇవ్వగలరు. గ్లైపోసేట్, పారాక్వాట్ వంటి మందులు పిచికారి చేయునపుడు హుడ్ ను ఉపయోగించి ఫ్లడ్ బెట్ నాజిల్ తో పిచికారి చేసుకోవాలి.
• ప్రతి 10 లీ. ట్యాంక్ కు కలుపు మందుతో పాటు అమ్మోనియం సల్ఫేట్ లేదా 200గ్రా. యూరియాను కలపి పిచికారి చేసినట్లయితే ఫలితం తొందరగా కనిపిస్తుంది.
• కలుపు నివారణ మందుల్లో ఎల్లప్పుడూ ఒకే మందును వాడరాదు. అలా చేస్తే కలుపు మొక్కలు ఆ మందును తట్టుకునే శక్తిని పెంపొందించుకుంటాయి.
• ఖాళీ మందు డబ్బాలు, సీసాలు, కవర్లను వెంటనే నాశనం చేయాలి.
• ఆహార పంటలపైన, పశువుల మేతకు వాడే పైర్ల మీద కలుపు మందులు వాడినప్పుడు సూచించిన కాల పరిమితి తర్వాతనే పైర్లు కోయాలి.
• పురుగు మందులను మరియు కలుపు మందులను వేరు వేరుగా నిలువ చేసుకోవాలి.
• కలుపు మందులు వాడేటప్పుడు (పిచికారి చేయునప్పుడు) ఇతర రైతులు పంట మొక్కల పై పడకుండా ఉండేటట్లు జాగ్రత్త తీసుకొవలయును.

పొలంలో పెరిగే చాలా రకం కలుపు మొక్కలు ఎన్నో ప్రయోజనాలు కల్గి ఉంటాయి. వాటి గురించి అవగాహన పెంచుకున్నట్లయితే కలుపు మొక్కలు ఆకుకూరగా, ఔషధాలుగా, పశుగ్రాసంగా, సేంద్రియ ఎరువుగా, కీటక నాశినులుగా ఉపయోగపడతాయి. అప్పుడు కలుపు ఒక సమస్యగా కాక ఒక వనరుగా పరిగణించబడుతుంది.

ప్రస్తుతం మన రాష్ట్రంలో మార్కెట్ లో దొరుకుతున్న వివిధ రకాల కలుపు మందుల వివరాలు వ్యాపార నామాలతో సహా విలైనంతవరకు ఈ క్రింది పట్టికలో పొందుపర్చడమైనది.

మొండి జాతి కలుపు నివారణ

తుంగు

భూమిని దున్నక ముందు కాని లేదా మొదటి పంట తర్వాత రెండవ పంట వేయక ముందు చేపట్టవలసిన పద్ధతి.

• తుంగ మరియు ఇతర కలుపును 15-20 రోజుల వరకు పెరగనీయాలి.
• అవసరమైతే నీటిని పెట్టి త్వరగా పెరిగేటట్లు చేయాలి.
• కలుపు బాగా పెరిగిన తర్వాత గ్లైఫోసేట్ 41% ఎస్.ఎల్. అనే మందును ఎకరాకు 2-2.5 లీ. అనగా లీటరు నీటికి 10 మి.లీ. చొప్పున కలిపి కలుపు బాగా తడిసేటట్లు పిచికారి చేయాలి. ప్రతి మందు ట్యాంక్ కు (15 లీ.) పిచికారి చేసే ముందు 300 గ్రా. యూరియా కలిపి పిచికారి చేసినట్లయితే ఎక్కువ మోతాదులో కలుపు మందును మొక్క పీల్చుకుంటుంది. కాబట్టి తొందరగా తుంగ చనిపోతుంది.
• 10-15 రోజులు ఆగి కలుపు చనిపోయిన తర్వాత దున్నినచో తుంగను కొంత వరకు నివారించవచ్చును. ఈ విధంగా 2-3 సార్లు చేసిన తుంగ మొదలగు మొండి కలుపు తగ్గు ముఖం పడుతుంది.

వయ్యారి భామ (బంజరు భూములు, పంటలు లేని ప్రాంతాలు)

• ఈ కలుపు నివారణ చర్యలు సామూహికంగా చేపట్టాలి. ఎందుకంటే ఒక మొక్క నుండి సుమారు 15,000 – 30,000 విత్తనాలు వృద్ధి చెందుతాయి. కాబట్టి నివారణ చర్యలు చేపట్టని ప్రాంతం నుండి విత్తనాలు వ్యాప్తి సమస్య తిరగబడుతుంది.
• వయ్యారి భామ పుతకు రాకముందే భూమిలో కలియదున్నాలి. వయ్యారి భామ కలుపు పంట పోలాల్లో ఎక్కువగా ఉన్నట్లయితే బంతి పంటతో పంట మార్పిడి చేసినట్లయితే దీని ఉధృతిని కొంత వరకు తగ్గించవచ్చు.
• కలుపు మందులు దొరకని పక్షంలో వయ్యారీభామ శాఖీయ దశలో లీటరు నీటికి 50 గ్రా. ఉప్పు కలిపిన ద్రావణాన్ని లేదా పూతకు వచ్చే ముందు అయితే లీటరుకు 100 గ్రా. ఉప్పు కలిపిన ద్రావణఁను పిచికారి చేయాలి.
• మొలచిన వయ్యారి భామను అట్రజిన్ 50% డబ్ల్యు.పి. 4-6 గ్రా. లేదా 2,4 – డి సోడియం సాల్ట్ 80% డబ్ల్యు.పి 5 గ్రా. చొప్పున లీటరు నీటికి కలిపి పిచికారి చేయాలి.
• గ్లైఫోసేట్ 41% ఎస్.ఎల్ (10 మి. లీ. ఒక లీటరు నీటికి) లేదా పారాక్వాట్ 24% ఎస్.ఎల్ (5-6 మి. లీ. ఒక లీటరు నీటికి) మందులను వయ్యారిభామా 2-3 ఆకుల దశలో ఉన్నపుడు పిచికారి చేయాలి.

ఆధారం: వ్యవసాయ పంచాంగం