శిశు రోగ నిరోధక శక్తిని పెంపొందించడం

జాతీయ స్థాయి రోగ నిరోధక శక్తి పెంపుదల అమలు వివరాల పట్టిక

చిన్నతనంలో పిల్లలు అనారోగ్యాలు మరియు వైకల్యాల బారిన పడకుండా నివారించడానికి ముందుగా తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోవడంలో రోగ నిరోధక శక్తిని పెంపొందించడం కోసం టీకాలు వేయడం అనేది అతి ప్రధానమైన అంశం. ఈ కార్యక్రమ వ్యూహాలు అమలు చేయడం ద్వారా అతి తక్కువ ఖర్చుతో పిల్లల్లో వచ్చే వ్యాధులను అరికట్టి సత్ఫలితాలు సాధించవచ్చు. అది పిల్లలకు మౌలిక అవసరం కూడా. ఈ కింద పేర్కొన్న పట్టిక ప్రకారం అమలు చేయడం ద్వారా పిల్లల్లో రోగనిరోధక శక్తి పెంపొందించవచ్చని భారత ప్రభుత్వ ఆరోగ్యమంత్రిత్వ శాఖ సిఫారసు చేసింది. అంతే కాదు, శిశు సంరక్షణ కోసం కృషి చేసే వారంతా దేశవ్యాప్తంగా విస్తృత స్థాయిలో అమలు చేస్తున్నకార్యక్రమాల్లో ఇది కూడా ఒకటి.

పుట్టిన సమయంలో లేదా డి పి టి / ఒ పి వి వేసేటప్పుడు..

ఈ మోతాదును జీరో మోతాదు అని పిలుస్తారు. దీనిని ఇంతకు ముందే వేయనట్లయితే, పిల్లలకు 14 రోజులు వయస్సు వచ్చేటప్పటికి వేయాలి.

సంక్షిప్త పదాలు:

బి సి జి = బేసిలస్ కాలమైట్ గేరిన్

డి పి టి = డిఫ్తిరియా, పెర్టుసిస్ మరియు టెటనస్

ఒ పి వి = వొరల్ పోలియో వ్యాక్సిన్ అనగా నోటిలో వేసే పోలియో చుక్కలు

డి టి = డిఫ్ మరియు టెటనస్ వ్యాక్సిన్

ఐ ఎ పి (భారతీయ శిశు వైద్య చికిత్సా నిపుణుల సంస్థ) సిఫార్సులు

పిల్లలలో రోగ నిరోధక శక్తిని పెంపొందించేందుకు టీకాలు వేసే జాతీయ కార్యక్రమం అమలుకు తన పూర్తి సహకారాన్ని అందిస్తున్న అతి పెద్ద వృత్తిపరమైన పిల్లల వైద్య నిపుణులతో కూడిన సంస్థ ఇండియన్ అకాడామీ ఆఫ్ పిడియాట్రిక్స్ అనగా భారతీయ పిల్లల వైద్య నిపుణుల సంస్థ. అంతే కాదు ఈ సంస్థ పైన పేర్కొన్న కార్యక్రమానికి అదనంగా మరో రెండు రోగ నిరోధక మందులను కూడా అందిస్తోంది. అవి, హెపటైటిస్ బి రోగ నిరోధక మందును మూడు మోతాదుల్లో (పుట్టిన సమయంలో, శిశువుకు ఒక నెల వచ్చిన పిదప, మరియు ఆ పసిపాపకు ఆరు నెలల వయస్సులో) ఐ ఎ పి (భారతీయ పిల్లల వైద్య నిపుణుల సంస్థ) ఎం ఎం ఆర్ (MMR) ను కూడా సిఫారసు చేసింది. అనగా (మశూచి, (మీజిల్స్ (గవదబిళ్లలు (మమ్స్) మరియు రుబెల్లా రోగ నిరోధక మందు (వ్యాక్సిన్) ను శిశువుకు 15 నుండి 18 నెలలలోపు వేయాలని సిఫారసు చేసింది. రుబెల్లా అనేది చిన్న వ్యాధిగానే కనపడుతుంది, కాని అది పసిపాపలో పుట్టుకతోనే వచ్చే అతి ప్రమాదకరమైన లోపాలు లేదా వైకల్యాలు కలిగించవచ్చని బాగా గుర్తుంచుకోవాలి. ఏ పాప అయితే లోపాలతో పుడుతుందో ఆ పాప తల్లికి రుబెల్లా వ్యాధి సోకకుండా జాగ్రత్త తీసుకోలేదని, అందువల్ల ఆ పాప తల్లికి తాను గర్భం ధరించే సమయంలో తొలి దశలోనే ఈ వ్యాధి సంక్రమించిందని తెలుసుకోవాలి.

సంక్షిప్త పదాలు:

బి సి జి = బేసిలస్ కాల్ మేట్ గ్యారిన్

ఒ పి వి = ఓరల్ పోలియో వైరస్ వ్యాక్సిన్ అనగా నోటిలో వేసే పోలియో చుక్కలు

డి టిడబ్ల్యుడి = డిఫ్తిరియా,టెటనెస్, హొల్ సెల్ పెర్టుసిస్

డి టి = డిఫ్తిరియా మరియు టెటనెస్ టాక్సాయిడ్

టి టి = టెటనెస్ టాక్సాయిడ్

హెప్ బి = హెపటైటీస్ బి వ్యాక్సిన్

ఎమ్ ఎమ్ ఆర్ = మిజిల్స్, మమ్స్, రుబెల్లా వ్యాక్సిన్

హిబ్ = హెమోఫిలస్ ఇన్ ఫ్లుఎంజా టైప్ బి వ్యాక్సిన్

ఐ పి వి = ఇన్ యాక్టివేటెడ్ పోలియో వైరస్ వ్యాక్సిన్

టి డి = టెటనెస్,డిఫ్తిరియా టాక్సాయడ్ తగ్గించిన మోతాదు

టి డాప్ = టెటనెస్,డిఫ్తిరియా యొక్క తగ్గించిన మోతాదు మరియు యేసెల్యులర్ పెర్టుసిస్

హెచ్ పి వి = హ్యుమన్ పెపిల్లోమా వైరస్ వ్యాక్సిన్

పి సి వి = న్యూమోకోకల్ కంజుగేట్ వ్యాక్సిన్

డిటాప్ = డిఫ్తిరియా, టెటనస్, యేసెల్యూలర్ పెర్టుసిస్ వ్యాక్సిన్

పిపివి 23 = 23 వేలంట్ న్యూమోకోకల్ పోలీ సేకారైడ్ వ్యాక్సిన్

కొత్తగా వాడుకలోకి వచ్చిన రోగ నిరోధక మందులు అనగా హెపటైటిస్ ఎ వ్యాక్సిన్ (నీటి ద్వారా సంక్రమించే పచ్చకామెర్లు), హెమ్ బి వ్యాక్సిన్ మరియు వెరిసెల్లా (ఆటలమ్మ / చికెన్ పాక్స్). రోగ నిరోధక మందులను పిల్లల వైద్యనిపుణులు వాడుటలో ఒక వైద్యునికి మరో వైద్యునికి చాలా వైరుధ్యం వుంటుంది. పిల్లల తల్లిదండ్రులతో పిల్లల వైద్యనిపుణులు చర్చించి వీటిని వాడాలి. ప్రస్తుతం దేశంలో ఇప్పుడు అమలులో వున్న రోగ నిరోధక మందుల కార్యాచరణ ప్రణాళికలో పైన పేర్కొన్న రోగ నిరోధక మందులను ఇంకా చేర్చలేదు. ఈ రోగ నిరోధక మందుల ఖరీదు, పిల్ల వాని వయస్సు, తల్లి దండ్రుల ఇబ్బందులు, వీటి వాడకంలో పిల్ల వానికి వచ్చే ప్రమాదాలు మరియు వైద్యుడు, పిల్లవాని తల్లిదండ్రుల మధ్య చర్చల అనంతరం తీసుకున్న నిర్ణయం మొదలైన అంశాల ఆధారంగా వివేచనతో వీటిని వాడాలి.

డబ్ల్యు హెచ్ ఓ ( ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ) - భారత దేశం యొక్క సిఫారసులు

ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యు హెచ్ ఓ) జాతీయ రోగ నిరోధక కార్యాచరణ ప్రణాళికను సిఫారసు చేసింది.

• ఈ ప్రోజెక్టు అమలు అవుతున్న ప్రాంతాల్లో మాత్రమే

పిల్లలకు రోగ నిరోధక మందులు వాడడంలో తరుచు ఎదురయ్యే ప్రశ్నలు (ఎఫ్ ఎ క్యూ)

రోగనిరోధక శక్తిని పెంపొందించేందుకు మందు ఇవ్వడం (ఇమ్యునైజైషన్) అంటే ఏమిటి? అది ఎలా పని చేస్తుంది?

రోగనిరోధకమందుని వాడి తద్వారా మానవ శరీరంలో సంక్రమించే వ్యాధులనుంచి వారిని రక్షించే మార్గాన్ని రోగ నిరోధక శక్తిని పెంపొందించడం అని అంటారు. భవిష్యత్తులో మనకు సంక్రమించే లేదా మనలో వ్యాప్తి చెందే వ్యాధులను మనం ఎదుర్కోవడానికి మానవ శరీరాన్ని సిద్ధం చేయడమే రోగ నిరోధక శక్తి చేసే పని. పసిపిల్లలు పుట్టినప్పుడు తమ తల్లి ద్వారా ప్రకృతి సిద్ధంగా మరియు తల్లి పాలు త్రాగడం వలన వారు కొంత రోగ నిరోధక శక్తిని పొందగలుగుతారు. అయితే పసి పిల్లలు పెరుగుతున్న కొద్దీ వారిలో స్వయంగా రోగ నిరోధక శక్తి దానంతట అదే పెరుగుతుంది అయితే రోగనిరోధక శక్తిని పెంపొందించేందుకు మందులు వాడడం ద్వారా వారికి ప్రాణాంతకమైన వ్యాధుల నుంచి మరికొంత రక్షణ కల్పించగలం.

కార్యాచరణ పట్టిక ఈ రోగనిరోధక మందులు అన్నింటిని పసిపాపలు ఒకటిన్నర నెలల వారైనప్పటినుంచి వారికి వాడడం ప్రారంభించాలని సిఫారసు చేసింది. ఒకవేళ పసిపాపలను ఈ రోగ నిరోధక మందులు వాడవలసిన సమయం దాటిన తర్వాత అనగా ఆలస్యంగా తీసుకువచ్చినచో ఏం చేయాలి? అప్పుడు కూడా ఈ రోగ నిరోధక మందులు వాడవచ్చా?

అవును. ఖచ్చితంగా వాడవచ్చు. బిడ్డను ఆలస్యంగా తీసుకుని వచ్చినప్పటికీ ఆ బిడ్డకు రోగనిరోధక మందులు ఇవ్వవచ్చు. రోగ నిరోధక మందులు వాడవలసిన సమయాన్ని పట్టికలో చూపిన విధంగా వాడడం ఎంతో శ్రేయస్కరం. బిడ్డను ఆలస్యంగా తీసుకువచ్చారన్న కారణం చూపి గాని మరో విధంగా గాని ఆ బిడ్డకు రోగ నిరోధక మందులు ఇవ్వడం మానకూడదు. ఏదో విధంగా బిడ్డకు సంవత్సరం పూర్తవకుండా సంపూర్ణంగా రోగ నిరోధక మందులు ఇవ్వడానికి అన్ని ప్రయత్నాలు చేయాలి.

రోగ నిరోధక మందులు వాడడం వలన వచ్చే దుష్ఫలితాలు ఏమిటి

రోగ నిరోధక మందులు వాడడం వలన చాలా తక్కువ మంది బిడ్డలకు ఆ మందులు వాడిన తర్వాత కొన్ని దుష్ఫలితాలు కలగవచ్చు. కాని అవి చాలా తక్కువ మందిలో వస్తాయి. ఇప్పటికే మనం బి సి జి రోగ నిరోధక మందు వాడినప్పుడు వచ్చే దుష్ఫలితాల గురించి చర్చించాం. డి పి టి ఇంజక్షన్ చేసిన తర్వాత, కొంత మంది బిడ్డలకు ఇంజక్షన్ చేసిన చోట ఎక్కువగా నొప్పి వుండవచ్చు. జ్వరం కూడా రావచ్చు. అటువంటప్పుడు ఆ బిడ్డలకు పేరాసిటామాల్ మాత్రలో సగం ముక్క వేయాలి. లేదా ఆ సిరప్ (ద్రవం)లో అర చెంచా పట్టాలి.

మసూచి ఇంజక్షన్ చేసిన తర్వాత బిడ్డ శరీరంపై మసూచి వంటి ఎర్రటి పొక్కులు (రేష్) కనపడవచ్చు. అది సర్వ సాధారణమే. అయితే పిల్లల్లో రోగనిరోధక మందు వాడిన తర్వాత అతి తక్కువగా దగ్గు, తుమ్ములు, దద్దుర్లు వంటి (ఎలర్జీ) దుష్ఫలితాలు కనపడతాయి. అలాగే బిడ్డలకు విపరీతమైన జ్వరం రావడం లేదా ఆ బిడ్డ అపస్మారక స్థితిలోకి వెళ్ళడం జరుగుతుంది. అటువంటప్పుడు వైద్యుణ్ణి సంప్రదించాలి. రోగ నిరోధక మందులు ఇచ్చే వ్యక్తులకు అవి వాడిన తర్వాత వచ్చే దుష్ఫలితాలపై ఎలా స్పందించాలో శిక్షణ ఇస్తారు. బిడ్డలో అటువంటి లక్షణాలు కనపడినప్పుడు తక్షణమే చికిత్స చేస్తే ఆ బిడ్డలు తొందరగా ఆరోగ్యవంతులవుతారు.

ఒక్కొక్కప్పుడు పసిపిల్లలను సరిగ్గా ఒక నెల తర్వాత రెండు మరియు మూడవ విడత రోగ నిరోధక మందుల మోతాదులు వేయడానికి తీసుకువెళ్ళడానికి సాధ్యపడనప్పుడు మొదటి నుంచి తిరిగి మోతాదులను ప్రారంభించాలా?

అవసరం లేదు. కొంత ఆలస్యం జరగడంవల్ల పెద్దగా వచ్చే ముప్పు ఏమీ లేదు. ఇచ్చిన పట్టిక ప్రకారం రోగ నిరోధక మందులను వాడడం కొనసాగించవచ్చు. అయితే రోగ నిరోధక మందులను ఇచ్చిన పట్టికను అనుసరించి వాడి ఆ చికిత్సను త్వరగా ముగించడం మంచిది. ప్రతి ఒక్క పిల్ల లేదా పిల్లవాడు 1 బి సి జి ఇంజక్షన్, 3 డి పి టి ఇంజక్షన్లు,3 ఒ పి వి మోతాదులు మరియు ఒక మశూచి ఇంజక్షన్ తీసుకొని వుంటే అతను రోగాల నుంచి పూర్తిగా రక్షణ పొందినట్టే. అందు వలన పసిపిల్లలకు సరైన సమయానికి రోగ నిరోధక మందులు ఇప్పించడం అతి ముఖ్యమైన అంశం అని గుర్తించాలి. అంతే కాదు అన్ని రోగ నిరోధక మందులు ఇప్పించినట్టేనని రూఢి చేసుకోవాలి.

మా బిడ్డకు రోగనిరోధక మందులు వాడకుండా వుండడానికి మరేమైన కారణాలుంటాయా?

అతికొద్ది కారణాల వలన మీ బిడ్డకు రోగ నిరోధక మందులు వాడకూడదు. అతి సామాన్యమైన, సాధారణమైన జలుబు లేదా డయేరియా (విరేచనాలు, వాంతులు) వంటి రోగాలు రోగ నిరోధక మందులు మీ పిల్లవానికి వాడడానికి అడ్డంకులు కావు.
అయితేకొన్ని సందర్భాల్లో మీరు మీ బిడ్డలకు రోగ నిరోధక మందులు ఇచ్చే ఆరోగ్య కార్యకర్తలకు మీ పిల్లల యొక్క ఆరోగ్య పరిస్థితిని వివరించ వలసి ఉంటుంది. కింద సూచించినవి అటువంటి పరిస్ధితులలో కొన్నిః

• మీ బిడ్డలకు తీవ్రమైన జ్వరం ఉన్నట్టయితే,
• మీ బిడ్డకు మరొక వ్యాధి నిరోధక మందు వాడినప్పుడు వారికి చాలా తీవ్రంగా దుష్ఫలితం వచ్చి ఉంటే,
• మీ బిడ్డకు కోడి గుడ్లు తిన్న వెంటనే తీవ్రమైన దుష్ఫలితం వచ్చి ఉంటే,
• మీ బిడ్డకు గతంలోమూర్ఛ వచ్చి ఉంటే ( సరైన వైద్యుని సలహా మేరకు, మీ బిడ్డకు మూర్ఛ వ్యాధి వున్నప్పటికీ రోగ నిరోధక మందులు వాడ వచ్చని ఆ వైద్యుడు అంగీకారం తెలిపినచో)
• మీ బిడ్డకు క్యాన్సర్ కు చికిత్స ఇచ్చి ఉన్నచో,లేదా చికిత్స కొనసాగిస్తూ ఉన్నచో రోగ నిరోధక వ్యవస్థపై ప్ర భావం చూపే వ్యాధి అతనికి ఉండి ఉన్నట్టయితే అనగా హెచ్ ఐ వి లేదాఎయిడ్స్
• ఆ బిడ్డ రోగ నిరోధక వ్యవస్థపై ప్రభావం చూపే మందును వాడూతూ ఉన్నచో ఉదాహరణకు రోగ నిరోధక ప్రక్రియను అణగ దొక్కే ఔషధం ( అనగా శరీరంలో ఏదైనా అవయవం చికిత్సకు లొంగని వ్యాధికి లోనయితే, దానిని తొలగించి ఆ స్థానంలో మరొక దానిని అమర్చిన తర్వాత వాడుతున్న మందు లేదా ప్రాణాంతకమైన వ్యాధి నివారణకు వాదే మందు) లేదా స్టేరాయిడ్ ఎక్కువ మోతాదులో వాడే సమయంలో

రోగ నిరోధక టీకా మందులు సురక్షితమైనవని మనం ఎలా తెలుసుకోవచ్చు?

టీకాల (రోగనిరోధక మందులు) పై కూడా అన్ని మందులు వలెనే అవి సురక్షితమైనవా ? కావా అని క్లిష్టమైన, విసృతమైన పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. అవి సురక్షితమనవని నిరూపణ అయిన తర్వాత మాత్రమే వాటిని ప్రజలకు వ్యాధుల నుంచి రక్షణ పొందేందుకు నిర్వహించే ఆరోగ్య శిబిరాలలో వినియోగించడం ప్రారంభిస్తారు. ఈ రోగ నిరోధక మందులు (టీకాలు) వినియోగిస్తున్నప్పటికీ, నిరంతరం వాటిపై నిశితంగా పరీక్షించి అవసరమైనప్పుడు తిరిగి కొత్తగా రక్షిత చర్యలు చేపడతారు. ఏదైనా టీకా (వ్యాక్సిన్) మందు సురక్షితమైనది కాదని తెలిసిన వెంటనే దానిని ఉపయోగించడం మానివేస్తారు.

బి సి జి టీకా ఇంజక్షన్ (రోగ నిరోధక మందు ) ఎప్పుడూ ఎడమ మోచేయి పైభాగాన్ని మాత్రమే ఎందుకు ఇవ్వాలి?

బి సి జి ఇంజక్షన్ ను ఎప్పుడు ప్రతి వ్యక్తికి ఎడమ మోచేయి పై భాగాన్ని మాత్రమే ఎందుకు ఇవ్వాలంటే ప్రజల్లో ప్రతీ ఒక్కరూ ఈ వ్యాక్సిన్ ను వేయించుకున్నారా? లేదా ? అని సమాచారం సేకరించే ఆరోగ్య కార్యకర్తలు తెలుసుకునేందుకు వీలుండేటట్లుగా, ఒక సూచికగా ఉండి (యూనిఫార్మిటి) ఉపయోగపడుతుంది గనుక.

కొత్తగా పుట్టిన పసి పిల్లలకు (ఒక నెల లోపు బి సి జి మోతాదును 0.05 మిల్లీ లీటర్లు మాత్రమే ఎందుకు ఇస్తాము?

ఎందుకంటే కొత్తగా పుట్టిన పసిపాపల చర్మం మృదువుగా ఉంటుంది కనుక. అటువంటప్పుడు చర్మం లోపలికి 0.1 మిల్లిలీటర్ల ఇంజక్షన్ కనుక చేస్తే చర్మం చిట్లి పోవడమే కాక ఇంజక్షన్ టిష్యూ (కణం) లేదా ధాతువు లోకి చొచ్చుకుపోయి పిల్లవాని చర్మంపై చీము పలుకులు తయారవడం మరియు అనుబంధంగా, సహాయకారిగా ఉండే శోషరసం తయారు చేసే రసగ్రంధి (ఆక్సీలరీ లింఫ్ నోడ్)ను అవసరమయిన దానికన్నా పెద్దదిగా చేయడం (ఎన్ లార్జ్ మెంట్) జరుగుతుంది గనుక.

బి సి జి ఇంజక్షన్ ను ఒక ఏడాది లోపు వయస్కులకు మాత్రమే ఎందుకివ్వాలి?

ఎక్కువ మంది పిల్లలు ప్రకృతి సిద్ధంగా/లేదా ఆసుపత్రిలోనో ఒక ఏడాది లోపే క్షయ వ్యాధికి గురి అవుతారు. ఈ రోగ నిరోధక మందు చిన్నపిల్లల్లో క్షయ వ్యాధి లక్షణాలు ప్రబల కుండా రక్షించడానికి ఉపయోగ పడుతుంది. ఉదాహరణకు టి బి, మెనింజైటీస్) లేదా మిలియరీ వ్యాధి.

బి సి జి రోగ నిరోధక మందు వేయించిన పిదప ఎటువంటి మచ్చ ఏర్పడక పోతే తిరిగి ఆ పిల్లవానికి ఆ రోగ నిరోధక టీకా మందు వేయించవచ్చా?

ఎటువంటి మచ్చ లేకపోయినప్పటికీ, తిరిగి ఆ రోగనిరోధక మందును పిల్ల వానికి వేయించవలసిన అవసరంలేదు.

ఒక పిల్లవానికి లేదా పిల్లకు ఎంత వయస్సు వచ్చే వరకు ఒ పి వి వేయించవచ్చు?

పిల్లలకు 5 ఏళ్ళు వయస్సు వచ్చే వరకు ఒ పి విని వేయించాలి.

డి పి టి ఎక్కువ మోతాదు (బూస్టర్ డోస్) తో పాటు పిల్లలకు ఒ పి వి మరియు విటమిన్ ఎ కూడా ఇవ్వవచ్చా?

అవును. ఇవ్వవచ్చు.

ఒ పి వి ఇచ్చిన వెంటనే పసిపిల్లవానికి తల్లి పాలు ఇవ్వవచ్చా?

అవును. ఇవ్వవచ్చు.

ఎవరైనా పిల్లవాడు లేదా పిల్ల డి పి టి 1,2,3 మరియు ఒ పి వి 1,2, 3 మోతాదులు ఇచ్చిన ఆరోగ్య పట్టికను అనుసరించి పొందలేకపోతే, వారికి ఎంత వయస్సు వచ్చేవరకు ఈ టీకా (వ్యాక్సిన్) లు ఇవ్వవచ్చు?

డి పి టి టీకా (వ్యాక్సిన్) ను ఆ పిల్లవానికి 2 ఏళ్ళు వయస్సు వచ్చే వరకు ఇవ్వవచ్చు. అలాగే ఒ పి వి ని ఆ పిల్లవానికి 5 ఏళ్లు వచ్చే వరకు ఇవ్వవచ్చు. పిల్లవాడు కాని పిల్ల కాని అప్పటికే పుచ్చుకొనవలిసిన మోతాదులు పొంది వుండి, ఇచ్చిన ఆరోగ్య పట్టిక ప్రకారం అన్ని మోతాదులు పూర్తిగా పొందక పోయినట్లయితే, పట్టిక ప్రకారం మళ్ళీ మొదటి నుంచి ఆ మోతాదులు ఇవ్వనక్కరలేదు. అయితే వారు పొందవలసిన మిగిలిన మోతాదులు ఇచ్చి వారికి ఆరోగ్య పట్టిక ప్రకారం సంపూర్ణంగా రోగ నిరోధక మందు మోతాదులు ఇవ్వాలి.

2 ఏళ్ళ నుంచి 5 ఏళ్ళ లోపు పిల్లలు ఎవరైనా ఎటువంటి రోగ నిరోధక టీకా (వ్యాక్సిన్) లు పొందకుండా ఆరోగ్య కార్యకర్త వద్దకు రోగ నిరోధక మందు కోసం తీసుకు రాబడితే, అటువంటి సందర్భాలలో ఏ ఏ రోగ నిరోధక మందులు వారికి ఇవ్వవలసి ఉంటుంది?

2 నుంచి 5 ఏళ్ళ వయస్సు లోపు ఎవరైనా ఎటువంటి టీకాలు (వ్యాక్సిన్) వేయించుకోకుండా వస్తే రెండు మోతాదుల డి టిని ఒ పి వితో పాటు కనీసం 4 వారాల (అనగా ఒక నెల) వదిలివేసి వారికి వేయాలి. ఒకటే మోతాదు మశూచి (మిజిల్స్) టీకా శ్రవ్యాక్సిన్) ను కూడా డి టి మొదటి మోతాదుతో పాటు ఇవ్వవలసి ఉంటుంది.

డి పి టి రెండు మోతాదుల మధ్య కనీసం 4 వారాల పాటు ఎడం ఎందుకుండాలి?

ఎందుకంటే రెండు మోతాదుల మధ్య ఎడం తక్కువగా వుంటే ఆ మోతాదులలోని మందు శరీరంలోని రోగనిరోధక శక్తి పని చేయడంలో మరియు రక్షణ విషయంలో జోక్యం కల్పించుకుని ఆ మందును సరిగ్గా పని చెయ్యనియ్యదు. అనగా శరీరంలోని రోగ క్రిములతో పోరాటం చేయవలసిన మందుకు పోరాటం చేయడంలో సహకరించదు.

డి పి టి వ్యాక్సిన్ ను తొడ మధ్య భాగంలోని ముందు ప్రక్క (యాంటిరో లేటరల్ మిడ్ తై) మీదనే ఎందుకివ్వాలి? ఎందుకు పిరుదులు (పిర్రలు) మీద ఇవ్వకూడదు?

సియాటిక్ నరం పాడవకుండా తొడ మధ్య భాగం ముందు ప్రక్కనే డి పి టి రోగ నిరోధక మందు ఇవ్వాలి. పిరుదుల మీద ఇస్తే ఆ నరం కొనసాగే భాగం దెబ్బ తినవచ్చు. అంతే కాదు పిర్రల మీద పేరుకు పోయిన కొవ్వు వ్యాక్సిన్ కలిగించవలసిన రోగ నిరోధక శక్తి ప్రభావాన్ని పూర్తి స్థాయిలో కలిగించలేదు కనుక ఈ కారణం వలన తొడల మీదనే ఇవ్వాలి.

డి పి టి ఇచ్చిన పిదప పిల్లవాడు లేదా పిల్లకు దగ్గు,తుమ్ములు,దురద,దద్దుర్లు వంటి ఎలర్జిక్ లక్షణాలు లేదా ఎన్సిఫెలోపతి (మెదడు సంబంధిత వ్యాధి లేదా మెదడు వాపు వ్యాధి) కి గురి అయితే ఏం చెయ్యాలి?

డి పి టి ఇచ్చిన పిదప పిల్లవాడు లేదా పిల్ల ఎలర్జీ (దురదలు, తుమ్ములు, దద్దుర్లు, దగ్గు) వంటి వాటికి లేదా మెదడు సంబంధిత వ్యాధికి గురైతే డి పి టి టీకా (వ్యాక్సిన్) కు బదులుగా డి టి టీకా (వ్యాక్సిన్) ను మిగిలిన మోతాదులలో ఇవ్వవచ్చు. మామూలుగా పూర్తి స్థాయి పెర్టుసిస్ ( హోల్ సెల్ పెర్టుసిస్) ఆ వ్యాక్సిన్ లో మందుగా వాడబడుతుంది. అందువల్లనే ఎలర్జీ లేదా ఎన్ సెఫోలోపతికి గురి కావచ్చు.

ఒక అమ్మాయి అన్ని మోతాదుల డి పి టి,డి టి మరియు టి టి వ్యాక్సిన్ లు జాతీయ రోగ నిరోధక కార్యక్రమం (ఎన్ ఐ ఎస్) ప్రకారం తనకు 16ఏళ్ళ వయస్సు వచ్చే వరకు తీసుకొని ఉండి ఉంటే ఆమె తన 18వ ఏట గర్భవతి అయినచో ఆమె మరియొక మోతాదు టి టి ని గర్భ ధారణ సమయంలో పుచ్చుకోవాల్సి ఉంటుందా?

ఆరోగ్య పట్టిక ప్రకారం ఆమెకు గర్భిణీ సమయంలో రెందు మోతాదుల టి టి ఇవ్వ వలసి ఉంటుంది.

హెపటైటిస్ బి వ్యాక్సిన్ ను డి పి టి మందు కలిగియున్న సిరంజీలో కలిపి ఒకే ఇంజకక్షన్ గా ఇవ్వవచ్చా?

వద్దు. డి పి టి మరియు హెపటైటీస్ బి వ్యాక్సిన్ (వేరు వేరు గా సరఫరా చేసి ఉంటే) వాటిని కలిపి ఒకే సిరంజీ ద్వారా ఇంజక్టు చేయరాదు.

ఎంత వయస్సు వచ్చే వరకు హెపటైటీస్ బి వ్యాక్సిన్ ను ఇవ్వవచ్చు?

జాతీయ రోగ నిరోధక పట్టిక (ఎన్ ఐ ఎస్) ను అనుసరించి హెపటైటీస్ బి వ్యాక్సిన్ ను బిడ్డకు ఒక ఏడాది వచ్చే లోపు ఇచ్చే డి పి టి 1,2,3 మోతాదులతో పాటుగా ఇవ్వవచ్చు.

బిడ్డ పుట్టిన 24 గంటలలోపు మాత్రమే పుట్టినప్పుడు ఇచ్చే హెపటైటీస్ బి వ్యాక్సిన్ పుట్టుక మోతాదు ఎందుకు ఇవ్వాలి?

పుట్టుక సమయంలో ఇచ్చే హెపటైటిస్ బి మోతాదు (పుట్టిన 24 గంటలలోపు) ఇవ్వడం వలన బొడ్డు నుంచి విడివడి నప్పుడు వెలువడే హెపటైటిస్ బి వ్యాధి క్రిమి ప్రసారాన్ని ( ప్రివెన్ షన్ ఆఫ్ పెరి=నేటల్ ట్రాన్స్ మిషన్ ఆఫ్ హెపటైటిస్ బి) చురుకుగా అడ్డుకుని బిడ్డకు రక్షణ కల్పిస్తుంది.

మశూచికి టీకా ను కుడి మోచేయి పై భాగాన్ని మాత్రమే ఎందుకు ఇవ్వాలి?

ఒకే విధమైన నిర్వహణను అనుసరించడం వల్ల (మెయిన్ టైనింగ్ యూనిఫార్మిటి) మశూచి టీకాను కుడి మో చేయి పై భాగంలో ఇవ్వడం వల్ల ప్రజల్లో ప్రతి ఒక్కరూ ఆ వ్యాక్సిన్ ను తీసుకున్నారని తెలుస్తుంది. ప్రజల్లో ప్రతి ఒక్కరూ మశూచి టీకాను వేయించుకున్నారా? లేదా? అని తనిఖీ చేసే ఆరోగ్య పర్యవేక్షకునికి ఈ విధానం వలన అతని పని సులువుగా చేయడానికి వీలు అవుతుంది.

ఒక పిల్లవాడు కాని పిల్ల కాని 9 నెలల వయస్సు నిండకుండానే మశూచి టీకాను తీసుకొని ఉంటే, తర్వాత దశలో కూడా ఆ వ్యాక్సిన్ ను తిరిగి వారికి ఇవ్వవలసిన అవసరముందా?

అవసరముంది. జాతీయ రోగ నిరోధక పట్టిక ప్రకారం 9 నెలలు నిండి 12 నెలల వయస్సు వచ్చే వరకు ప్రతి బిడ్డకు మశూచి టీకాను ఇవ్వవలసి వుంటుంది. పేర్కొన్న సరైన వయస్సు లో ఈ మశూచి టీకాను ఇవ్వవల్సి ఉంటుంది లేకపోతే ఈ వ్యాక్సిన్ ను 5 ఏళ్ళు నిండే వరకు ఇవ్వవచ్చు.

ఎస్ ఐ ఎ సమయంలో జెఇ వ్యాక్సిన్ ను 16 -24 నెలల వయసున్న బిడ్డకు ఇచ్చి ఉన్నట్టయితే, ఆర్ ఐ లో భాగంగా జె. ఇ. వ్యాక్సిన్ ను తిరిగి ఇవ్వవచ్చా?

వద్దు. ప్రస్తుతం ఈ వ్యాక్సిన్ను ఒక్క సారి ఇస్తే చాలు. దీనిని మరలా ఇవ్వనవసరంలేదు.

24 నెలలు (రెండు సంవత్సరాలు) వయస్సు నిండిన ఒక బిడ్డకు జెఇ టీకాను ఆర్ ఐ సమయంలో కాని లేదా ఎస్ ఐ ఎ సమయంలో కాని తీసుకుని ఉండకపోతే జె .ఇ. టీకాను తప్పక ఆ పిల్లవానికి లేదా పిల్లకు ఇవ్వవచ్చా?

అవును. ఆ బిడ్డకు జె. ఇ వ్యాక్సిన్ ను ఆర్ ఐ ద్వారా తనకు 15 ఏళ్లు వయస్సు వచ్చే వరకు ఒక మోతాదుగా తీసుకోవడానికి అర్హులు.

వ్యాధి నిరోధక మందుగా ( ప్రోఫిలాక్టిక్ మోతాదు)గా విటమిన్ ఎ ను ఎన్ని మోతాదులలో, ఎంత వయస్సు వచ్చే వరకు ఇవ్వవచ్చు?

వ్యాధి నిరోధక ఔషధంగా మొత్తం 9 మోతాదుల్లో విటమిన్ ఎ ద్రవాన్ని బిడ్డకు 5 ఏళ్ళు వచ్చే వరకు తప్పక ఇవ్వాలి.

విటమిన్ ఎ ద్రవాన్ని ఔషధంగా ఇచ్చేటప్పుడు రెండు మోతాదుల మధ్య ఎడం (గ్యాప్) కనీసం ఎంత ఉండాలి?

విటమిన్ ఎ ద్రవాన్ని ఔషధంగా ఇచ్చేటప్పుడు రెండు మోతాదుల మధ్య ఎడం (గ్యాప్) కనీసం తప్పకుండా 6 నెలలు ఉండాలి.

విటమిన్ ఎ ద్రవాన్నిఔషధంగా ఏ విధంగా ఇవ్వవలసి ఉంటుంది?

ప్రతి యొక్క సీసాతో పాటు ఇచ్చిన కప్పు లేదా చెంచాను మాత్రమే వాడి విటమిన్ ఎ ద్రవాన్ని ఔషధంగా ఇవ్వవలసి ఉంటుంది. సీసాతో పాటు ఇచ్చిన చెంచాలో సగం గుర్తుగా నిర్దేశించిన 1,00,000 ఐ యు ప్రకారమే, ఆ స్థాయిలో మాత్రమే ఆ ద్రవాన్ని పట్టాలి. చెంచా మొత్తంలో 2,00,000 ఐ యు విటమిన్ ద్రవం ఉంటుంది. అంత మొత్తంలో పిల్లవానికి పట్టకూడదు.

విటమిన్ ఎ తక్కువైన లోపాన్ని అరికట్టేటందుకు విటమిన్ ఎ ద్రవాన్ని పోషకంగా ఇచ్చే బదులుగా మరేదైనా విధానంలో ఆ లోపాన్ని సరిదిద్దేందుకు మార్గదర్శక సూత్రాలు ఏమైనా ఉన్నాయా?

• విటమిన్ ఎ అభివృద్ధి చేసేందుకు :
• ప్రాధమిక దశలోనే తల్లిపాలు మాత్రమే ఇవ్వడం, కోలోస్ట్రమ్ ను కూడా ఆహారంగా ఇవ్వడం చేయాలి. కోలో స్ట్రమ్ లో విటమిన్ ఎ సమృద్ధిగా ఉంటుంది. తల్లి పాలు కాకుండా మరొక విధంగా పోషకాలు అందింపబడుతున్న పిల్లలకు (వీనింగ్ చైల్డ్) బాగా ఆకు పచ్చగా వున్న ఆకు కూరలను రోజూ తినిపించాలి. లేదా పసుపు రంగు కలిగిన అనగా అరటి పళ్లు లేదా బత్తాయి, నారింజ (ఆరెంజ్) రంగు కలిగిన పళ్లు, అలాగే గుమ్మడి,క్యారెట్, బొప్పాయి, మామిడి, బత్తాయి లేదా కమలాఫలాలు కూరగాయలు, ధాన్యాలు, పప్పుదినుసులను పోషకాలుగా తినిపించాలి.
• పాలు, మీగడ, పెరుగు, నెయ్యి, కోడిగ్రుడ్లు, కాలేయం మొదలైన వాటిని తినిపించాలి

9 నెలలు వయస్సు నిండి, ఏ టీకా (వ్యాక్సిన్) ను ఇదివరకు తీసుకొని ఉండని బిడ్డను టీకా (వ్యాక్సిన్)వేయించడానికి తీసుకుని వస్తే ఆ రోజునే వారికి ఇవ్వవలసివున్న అన్ని టీకా (వ్యాక్సిన్ ల)ను ఇవ్వవచ్చా?

ఇవ్వవచ్చు. ఆ సమయంలోనే అన్ని వ్యాక్సిన్ లను ఇంజకక్షన్ల ద్వారా ఇవ్వవచ్చు. అయితే, ప్రత్యేకంగా ప్రతి ఒక్క వ్యాక్సిన్ కు ప్రత్యేక ఎ డి సిరంజీని ఉపయోగించి ఇంజక్షన్లను శరీరంలోని వేరు వేరు భాగాల్లో ఇవ్వవచ్చు. ఇలా ఇవ్వడం వలన వారు వ్యాధుల నుంచి రక్షణ పొందుతారు. బి సి జి, డి పి టి, హెపటైటీస్ బి, ఒ పి వి మరియు మశూచి టీకాలను మరియు విటమిన్ ఎ ద్రవాన్ని 9 నెలల బిడ్డకు ఒకే సమయంలో ఇవ్వవచ్చు. అయితే వారు ఇంతకు ముందు ఏ వ్యాక్సిన్ ను తీసుకొని ఉండరాదు.

9 నెలల బిడ్డ మొదటి సారిగా సందర్శనకు వచ్చినప్పుడు, తల్లి/లేదా పోషకుడు లేదా పోషకురాలు ఒకే ఒక ఇంజక్షన్ ను ఆ పసిపాపకు ఇవ్వడానికి అంగీకరించినచో ఆ సందర్భంలో ఏ వ్యాక్సిన్ ను ఇవ్వవచ్చు?

9 నెలల వయస్సు గల పిల్లవానికి లేదా పిల్లకు ఒ పి వి మరియు విట మిన్ ఎ ద్రవాన్ని మీజిల్స్ వ్యాక్సిన్ తో పాటు ఇవ్వడానికి ప్రాముఖ్యతనివ్వాలి.

ఏ సమయంలోను ఏ వ్యాక్సిన్ ను పొందని 1 లేదా 2 ఏళ్ల పిల్ల వాడు లేదా పిల్ల కు ఏ టీకా (వ్యాక్సిన్) ను ఇవ్వవచ్చు?

అటువంటి పిల్లవానికి లేదా పిల్లకు డి పి టి - 1, ఒ పి వి -1, మశూచి (మీజిల్స్) మరియు 2 మిల్లిలీటర్ల విటమిన్ ఎ ద్రవాన్ని తప్పక ఇవ్వాలి. ఆ తర్వాత వారికి డి పి టి మరియు ఒ పి వి 2, 3 మోతాదులు ఒక నెలకు ఒక నెలకు ఎడంను ఇచ్చి 2 ఏళ్ళ వయస్సు వరకు ఇవ్వవచ్చు. ఒ పి వి - 3., డి పి టి - 3 మోతాదులు ఇచ్చిన తర్వాత కనీసం 6 నెలల తర్వాత వాటి యొక్క ఎక్కువ మోతాదులు ఇవ్వాలి.

విటమిన్ ఎ లోపం ఉన్నట్టు వైద్యనిర్ధారణలో తేలిన పిల్లలకు చికిత్స కార్యక్రమం (పట్టిక) ఎలా (ఏ విధంగా) ఉండాలి?

రోగ నిర్ధారణలో విటమిన్ ఎ లోపం ఉందని తెలిశాక 2,00,000 ఐ యు తక్షణం ఇవ్వవలసి ఉంటుంది. దానితో పాటు 1 నుంచి 4 వారాల తర్వాత మరో మోతాదు 2,00,000 ఐ యు ఇవ్వవల్సి ఉంటుంది

విటమిన్ ఎ ద్రవం కలిగిన తెరవని సీసాలను ఏ విధంగా నిల్వ ఉంచాలి? దానికి మార్గదర్శక సూత్రాలేమిటి?

నేరుగా సూర్యరశ్మి తాకని విధంగా విటమిన్ ఏ ద్రవాన్ని బద్రపరచాలి. దానిని నిర్ణీత వాడుక గడువు వరకు ఉపయోగించ వచ్చును.

ఆధారము : పోర్టల్ విషయ రచన సభ్యులు