ఆరోగ్య సమస్యలు

పుట్టుకతో వచ్చే గుండె జబ్బులు

ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యము.మనిషికి ఏమిటి ఉన్నా, ఎన్ని ఉన్నా ఆరోగ్యముగా లేకపోతే ఎందుకు పనికిరాడు. ఆరోగ్యము గా ఉంటే అడివిలోనైనా బ్రతికేయగలడు. మనిషికే కాదు ప్రపంచములో ప్రతిజీవికి ఇదే సూత్రము జీవన మనుగడలో ముఖ్యమైనది. మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవాలి. ఏ రోగాలు రాకుండా ముందు జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. జబ్బు వచ్చిన వెంటనే తగిన చికిత్స తీసుకోవాలి. బ్రతికినన్నాళ్ళు హాయిగా ఆరోగ్యము గా బ్రతకాలన్నదే నిజమైన జీవన విధానము. ఇప్పుడు

పుట్టుకతో వచ్చే గుండె జబ్బులు
గురించి తెలుసుకొని మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకుందాం! క్రింద నుదహరించిన చికిత్సావిధానాలు మనిషి అవగాహన కోసం వివరించిన ప్రధమ చికిత్స మాత్రమే మంచి చికిత్స కోసం తగిన వైద్య నిపుణులను సంప్రదించాల.

పుట్టుకతో వచ్చే గుండె జబ్బులు
గర్భంలో శిశువు గుండె నిర్మాణం సరిగా కాకపోయినా, రక్తనాళాలు తేడాగా ఉన్నా కలిగే గుండె జబ్బుల్ని కంజనెైటల్‌ హార్ట్‌ డిసిజెస్‌ అంటారు. పుట్టుకతో వచ్చే గుండెజబ్బులన్న మాట. ఈ జబ్బుల వల్ల గుండె రక్తనాళాల్లో రక్తప్రసరణ జరగాల్సిన విధంగా జరగదు. గుండె కొట్టుకునే పద్ధతిలో కూడా మార్పులు వస్తాయి.

పుట్టుకతో వచ్చే గుండె జబ్బులు ప్రధానంగా రెండు రకాలు. అవి ఎసైనోటిక్‌ లోపాలు, సైనోటిక్‌ లోపాలు. ఎసైనోటిక్‌ లోపాల వల్ల పిల్లలు ఎరగ్రా కనిపిస్తారు, సైనోటిక్‌ లోపాల వల్ల నీలంగా ఉన్న పిల్లలు పుడతారు.జన్మించిన పిల్లల్లో ఒక శాతం మంది గుండెలోపంతో పుడుతున్నారు. వీటిలో 80 శాతం ఇంతవరకు ముందు చెప్పుకున్న జబ్బులుంటే, 20 శాతం కొత్తవి కనిపించవచ్చు. పుట్టుకతో వచ్చే గుండెజబ్బులతో మూడవ వంతు వెంట్రిక్యులార్‌ సెప్టల్‌ ఢిఫెక్ట్‌కి సంబంధించినవి అవుతాయి.తల్లిదండ్రుల్లోగాని, అన్న-అక్కలలో గానీ గుండె జబ్బులు పుట్టుకతో వస్తే, వాళ్ళకి పుట్టుకతో గుండెజబ్బులు 4 నుంచి 5 శాతం వరకు రావచ్చు. నెలలు నిండకుండా పుట్టేవాళ్ళలో రెండు శాతం మందికి గుండెజబ్బులు పుట్టుకతో రావచ్చు. కొన్ని రకాల గుండెజబ్బుల గురించి తల్లి గర్భంలో ఉన్నప్పుడే తెలుసుకోవచ్చు. సాధ్యమైనంత త్వరలో వాటిని సరిదిద్ది, సరెైన ఆరోగ్యకర జీవితాన్ని గడిపేటట్టు చేయవచ్చు.పుట్టుకతో ఈ గుండెజబ్బులతో పుట్టేవాళ్ళ సంఖ్య పెరగడం బట్టి గుండెజబ్బులతో బాధపడే పెద్దవాళ్ళ సంఖ్య ఉంటుంది.

పుట్టుకతో ఈ గుండె జబ్బులెందుకు వస్తున్నాయో తెలుసుకోవడానికి పూర్తిగా కారణాలు తెలీవు.
జన్యుపరమైన కారణాలు, పరిసరాల ప్రభావం కొంత వరకు ఉంటుందని భావిస్తున్నారు. 21, 13, 18 క్రోమోజోమ్స్‌ లోపాల వల్ల ముటేషన్స్‌ రావచ్చు. క్యాచ్‌ 22, వంశపారపర్యంగా వచ్చే ఎట్రియల్‌ సెప్టల్‌ డిసీజ్‌, అలగిల్లె సిండ్రోమ్‌, నూనాన్‌ సిండ్రోమ్‌ లాంటి జన్యుపరమైన అబ్నార్మాలటీస్‌.
తల్లి గర్భంలో ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ (రుబెల్లా), మందులు (ఆల్కాహాల్‌ హైడాన్‌టాయిన్‌, లిధియం, ధాలిడొమైడ్‌), మధుమేహం, ఫెైనెైల్‌ కిటోనూరియా, సిస్టమిక్‌ల్యేపస్‌, ఎరిథిమోటోసిస్‌లాంటి జబ్బుల వల్ల పుట్టుకతోనే గుండెజబ్బులు రావచ్చు.

పేటెంట్‌ డక్టస్‌ ఆర్టిరియోసిస్‌
గర్భస్థ శిశివులో గుండె పల్మోనరి అర్టెరీ (ఊపిరితిత్తులకు చెడు రక్తం తీసుకువెళ్లే నాళం), అయోర్టాలా (శరీరానికి మంచి రక్తం తెచ్చే నాళం) మధ్య తాత్కాలిక దారి ఉంటుంది. పుట్టే వరకు శిశివు శ్వాశించదు కాబట్టి, అంతవరకు ఈ దారి ద్వారా ప్లసెంటా నుండి వచ్చే మంచి రక్తం అయోర్టాకు సరఫరా అవుతుంది. సాధారణంగా ఈ దారి శిశివు జన్మించిన కొన్ని గంటలు లేక రోజుల్లో మూసుకుపోతుంది. అలా మూసుకుపోకపోతే శిశివు డక్టస్‌ ఆర్టిరియోసిస్‌తో బాధపడుతుంది. నెలలు నిండకుండా పుట్టే పిల్లల్లో ఇది ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. నెలలు నిండి పుట్టిన వాళ్ళలో తక్కువ. దీనివల్ల షంటు ద్వారా ఊపిరితిత్తులకు ఎక్కువ రక్తం పోతుంది. దీని ట్రీట్‌మెంట్‌ సులభం. చిన్న ఆపరేషన్‌తో మూసివేయవచ్చు. ఒక్కోసారి ఆపరేషన్‌ లేకుండా కూడా మూసివేయవచ్చు. ఆలస్యం చేస్తే ప్రమాదం అవ్వొచ్చు.

హైపోప్లేసియా
హైపోప్లేసియా వల్ల కుడి లేక ఎడమ వెంట్రికల్‌ ఫేయిల్‌ అవుతుంది. గుండె ఒక భాగమే పనిచేస్తూ రక్తాన్ని శరీరంలోని భాగాలకి, ఊపిరితిత్తులకు సరఫరా చేస్తుంది. ఇది చాలా అరుదు. ఇది సీరియస్‌ గుండె అనారోగ్యం. దీని హైపోప్లాస్టిక్‌ లెఫ్ట్‌ హార్ట్‌ సిండ్రోమ్‌ అంటారు, ఎడమ వెైపు గుండె దెబ్బతింటే, కుడివెైపు గుండె గదులు దెబ్బతింటే హైపోప్లాస్టిక్‌ రెైట్‌ సిండ్రోమ్‌ అంటారు. ఈ రెడు అనారోగ్యాలలోనూ గుండెకి శస్తచ్రికిత్స చేసి సరి చేయకపోతే ప్రాణాలు పోవచ్చు. గుండె నుంచి రక్తం తీసుకువెళ్లే, గుండెకు రక్తాన్ని సరఫరా చేసే రక్తనాళాల్లో లోపాలుంటే వాటిని సరిచేయకపోతే ప్రాణాపాయం సంభవిస్తుంది. హైపోప్లేసియా గుండె జబ్బు సయనోటిక్‌ హార్ట్‌ డిఫెక్ట్‌.

అడ్డంకులు
గుండె కవాటాలు, రక్తనాళాల్లో లోపముంటే రక్తం ప్రవాహాల్లో లోపాలు కలుగుతాయి. ఇవి ప్రధానంగా వాల్వ్‌ స్టినోసిస్‌, ‘కో ఆర్కేషన్‌ ఆఫ్‌ ది అయోర్టా బెైకస్పిడ్‌ అయోర్టిక్‌ వాల్వ్‌ స్టినోసిస్‌, సబ్‌ అయోర్టిక్‌ స్టినోసిస్‌ - చాలా అరుదుగా వస్తుంటాయి. రక్తనాళాలు సన్నపడడం, అడ్డంకులేర్పడటం వల్ల గుండె పెద్దది కావచ్చు. అధిక రక్తపోటు కలగవచ్చు.

గుండెలోపల గోడల లోపాలు
గుండెకణాలు గోడగా ఏర్పడి ఎడమ గుండెను, కుడి గుండెను వేరుచేసేది ‘స్టెప్టమ్‌’ పెై గదులు ఆరికల్ప్‌ మధ్య ఉండే గోడ, కింద నుండే గదులు వెంట్రికల్స్‌ మధ్య ఉండే గోడల్లో లోపాలు ఉండవచ్చు. అంటే సన్నటి రంద్రాలుండవచ్చు. వెంట్రిక్యులార్‌ సెప్టల్‌ డిఫెక్ట్‌‌స సాధారణంగా కనిపించే లోపం.సి.హెచ్‌.డి. ఉన్న వాళ్ళలో 30 శాతం మంది అరికల్స్‌ మధ్య గోడలోపాలుంటాయి. దీనిని ‘ఫోరమెన్‌ ఒవెల్‌’ అంటారు. సెఫెక్ట్‌ డిఫెక్ట్‌ తీవ్రతను బట్టి ఇబ్బంది (మంచి చెడు రక్తాలు కలవడం) కలుగజేస్తాయి.

సయనోటిక్‌ డిఫెక్ట్‌...
రక్తంలో ఆక్సీజన్‌ తగ్గడం వల్ల శిశువులు నీలంగా ఉంటారుజ అందుకే బ్లూబేబి లేక సయనోటిక్‌ బేబి అంటారు. ట్రంకస్‌ ఆర్టిరియోసిస్‌, టోటల్‌ అనోమలస్‌ పల్మోనరి వీనస్‌ కనెక్షన్‌, టెట్రాలజీ అప్‌ ఫాలట్‌, గ్రేట్‌ వెజల్‌ ట్రాన్స్‌పొజిషన్‌, ట్రైకల్సిడ్‌ ఎట్రిషియాల వల్ల శిశువులు ఇలా కనిపించవచ్చు.
లక్షణాలు గుండెజబ్బు తీవ్రతను బట్టి ఉంటాయి. కొంతమంది పిల్లల్లో లక్షణాలుండవు. కొంతమంది పిల్లలు శ్వాశించడానికి ఇబ్బంది పడుతుంటారు. నీలంగా కనిపిస్తుంటారు. బాగా చెమట పడుతుంది. ఛాతినొప్పితో బాధపడుతుంటారు. గుండెలో గురగుర, శ్వాసకోసలో ఇన్‌ఫెక్షన్స్‌ లాంటి వాటితో బాధపడుతుంటారు.సి.హెచ్‌.డి. చాలా వాటికి సరిదిద్దడానికి శస్త్ర చికిత్స అవసరమవుతుంది. మందుల్ని వాడాల్సి వస్తుంది. డయూరిటిక్స్‌ డిజాక్సన్‌ వాడడం వల్ల గుండెలోని నీరు, సాల్ట్‌‌స తొలగించబడతాయి. గుండె చిన్నదెై బలంగా తయారవుతుంది. గుండె కొట్టుకోవడం తగ్గి కణాలలోంచి కొన్ని ద్రావకాలు బయటకు నెట్టబడతాయి.

కొన్ని లోపాల్ని సరిదిద్దడానికి శస్తచ్రికిత్స తప్పనిసరి, తల్లి కడుపులో శిశువు రూపొందుతుండంలో దోషాల వల్ల, గుండెకు రక్తం సరఫరా చేసే కరొనరి ఆర్టెరీలో ఆటంకాలు కలిగినా వచ్చే గుండెజబ్బులకు శస్తచ్రికిత్సలతో చాలా వరకు నయం చేయవచ్చు. సరెైన వయసులో చేయకపోతే జీవితం పూర్తిగా దెబ్బతినే అవకాశం ఉంది. అందుకే ఒకసారి అనుమానం వచ్చినప్పుడు స్పెషలిస్టును సంప్రదించండి.

డా రవికుమార్‌ ఆలూరి, కార్డియాలజిస్ట్‌, గ్లోబల్‌ హాస్పిటల్‌, లక్డీకాపూల్‌.

హృద్రోగులకు జాగ్రత్తలు

ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యము.మనిషికి ఏమిటి ఉన్నా, ఎన్ని ఉన్నా ఆరోగ్యముగా లేకపోతే ఎందుకు పనికిరాడు. ఆరోగ్యము గా ఉంటే అడివిలోనైనా బ్రతికేయగలడు. మనిషికే కాదు ప్రపంచములో ప్రతిజీవికి ఇదే సూత్రము జీవన మనుగడలో ముఖ్యమైనది. మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవాలి. ఏ రోగాలు రాకుండా ముందు జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. జబ్బు వచ్చిన వెంటనే తగిన చికిత్స తీసుకోవాలి. బ్రతికినన్నాళ్ళు హాయిగా ఆరోగ్యము గా బ్రతకాలన్నదే నిజమైన జీవన విధానము. ఇప్పుడు -- హృద్రోగులకు జాగ్రత్తలు-- గురించి తెలుసుకొని మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకుందాం! క్రింద నుదహరించిన చికిత్సావిధానాలు మనిషి అవగాహన కోసం వివరించిన ప్రధమ చికిత్స మాత్రమే మంచి చికిత్స కోసం తగిన వైద్య నిపుణులను సంప్రదించాలి.

గుండె జబ్బు నివారణకు ముందస్తు జాగ్రత్తలు
చిన్న వయసులోనే గుండెపోటుకు గురైన వారసత్వ చరిత్ర ఉన్న వారు ఎప్పటి కప్పుడు కొలెస్ట్రాల్‌(cholesterol) పరీక్షలు చేయించు కుంటూ కొలెస్ట్రాల్‌(cholesterol) ను నియం త్రించే చర్యలు చేపట్టాలి. కొలెస్ట్రాల్‌(cholesterol) పెరగడం అన్నది ఆ వ్యక్తి లావుగా ఉన్నాడా సన్నగా ఉన్నాడా అన్నది ముఖ్యం కాదు. లావుగా ఉన్న వారిలో కొలె స్ట్రాల్‌(cholesterol) నార్మల్‌గానే ఉండవచ్చు. సన్నగా ఉన్న వారి లో చాలా ఎక్కువగానూ ఉండవచ్చు. ఇవన్నీ రక్తపరీక్షల్లో తేలవలసిందే తప్ప శరీరం బరువు ఆధారంగా మాత్రం కాదు.

కాకపోతే లావుగా ఉన్న వారిలో కాస్త ఎక్కువ మందిలో ఈ సమస్య ఉండవచ్చు. కుటుంబ చరిత్ర ఉన్న వారు చిన్న వయసు నుంచే కొలెస్ట్రాల్‌(cholesterol) పరీక్షలు చేయించు కుంటూ ఉండడం చాలా ముఖ్యం. తీవ్ర తను అనుసరించి ఆహార నియ మాలు పాటించడం కానీ, కొన్ని మందులు వేసుకోవడం ద్వారా గానీ కొలెస్ట్రాల్‌(cholesterol) ను నియంత్రణలో ఉంచవచ్చు. అలాగే గుండెపోటు రావడానికి మధుమేహం ఒక ప్రధాన కారణం. అందుకే ఆ సమస్య ఉన్న వారు వ్యాధిని పూర్తి నియంత్రణలో ఉంచుకోవడం తప్పనిసరి. రోజూ మందులు క్రమం తప్పకుండా వాడుతూ కనీసం ప్రతి మూడు మాసాలకు ఒకసారి డాక్టర్‌ను సంప్రదిస్తూ ఉంటే ఈ సమస్య నుంచి సురక్షితంగా బయటపడవచ్చు.

నిజానికి పురుషులతో పోలిస్తే స్ర్తీలలో గుండెపోటు తక్కువే. అయితే మధ్య వయసు వచ్చాక పురుషులతో సమానంగానే వీరూ గుండెపోట్లకు గురవుతారు. సహజంగా స్ర్తీలలో ఉండే ఈస్ట్రోజన్‌, ప్రొజెస్టిరాన్‌ హార్మోన్ల వల్ల రక్తనాళాల్లో కొలెస్ట్రాల్‌ నిలిచిపోవడం అన్నది చాలా తక్కువ. కాకపోతే మెనోపాజ్‌ తరువాత మాత్రం పరిస్థితి మారిపోతుంది. దీనికి తోడు గర్భాశయాన్నీ, అండాశయాన్ని కూడా తొలగించిన వారిలో పురుషు లకు సమానంగానే గుండెపోటు వస్తుంది. అలా అని ఆ హార్మోన్‌ సప్లిమెంట్‌లు ఇవ్వడం ద్వారా ఈ స్థితిని అరికట్టలేం. గుండె రక్తనాళాల్లో కొలెస్ట్రాల్‌ పేరుకు పోవడం వల్ల రక్తనాళం మూసుకుపోయి గుండె కండరానికి అవసరమైన రక్తం అందదు. ఈ పేరుకుపోవడం అన్నది నిదానంగా జరిగితే ఆ లక్షణాలు కూడా అంతే నిదానంగా కనబడతాయి.

అలా కాకుండా ఏ కారణంగానైనా ఒక్కో సారి ఈ కొలెస్ట్రాల్‌ చిట్లిపోవచ్చు. సరిగ్గా అదే సమయంలో రక్తం గడ్డ కట్టి నాళం పూర్తిగా మూసుకుపోతుంది. అప్పటిదాకా ఏ 70 శాత మో ఉన్న అటంకం క్షణాల్లో నూరు శాతంగా మారిపోతుంది. ఆ వెంటనే గుండెపోటు వచ్చేస్తుంది. గుండె వేగం విపరీ తంగా పెరిగిపోయి ఆ తరువాత చాలా మందిలో గుండె కొట్టుకో వడం ఆగిపోతుంది. ఈ స్థితి ఏర్పడిన వారిలో సుమారు 50 శాతం మంది ప్రాణాలు కోల్పో వచ్చు. కొలెస్ట్రాల్‌ చితకడానికి కారణం పూర్తిగా తెలియక పోయినా శారీరక, మానసిక ఒత్తిళ్లు ప్రధాన కారణంగా ఉంటున్నాయి. అందుకే కొవ్వు పదార్థాలు ఉండే ఆహారాన్ని బాగా తగ్గించడం, పొగతాగడం కానీ, పొగాకు సంబంధిత వస్తువులు వాడటం గానీ పూర్తిగా మానుకోవడం ముఖ్యం. (డా శ్రీధర్‌ కస్తూరి-కన్సల్టెంట్‌ కార్డియాలజిస్ట్‌-అవేర్‌ గ్లోబల్‌ హాస్పిటల్స్‌)

హృదయ స్పందన వేగం తగ్గితే:
1) రక్త సరఫరా తగ్గడం వల్ల మెదడుకు తగినంత రక్తం సరఫరా కాదు.
2) శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బందిగా ఉంటుంది.
3) నాడీ చాలా నెమ్మదిగా కొట్టుకుంటుంది.

వేగం పెరిగితే:
1) గుండె దడ వస్తుంది
2) సృహ తప్పడం జరుగుతుంది
3) తల తిరిగినట్లుగా అనిపిస్తుంది.

చికిత్స విధానం:
గుండె వేగం తగ్గినప్పుడు చాతి పెైభాగంలో చర్మం కింద ‘పేస్‌ మేకర్‌’ అమర్చి గుండె వేగాన్ని సరిదిద్దుతారు. గుండె వేగం పరిగినప్పుడు బీటా బ్లాకర్స్‌ గుండె లయను క్రమబద్దీకరించే మందులు ఇస్తారు.

గుండె లయ తప్పకుండా తీసుకోవలసిన జాగ్రత్తలు:
1) మధుమేహాన్ని నియంత్రణలో ఉంచుకోవాలి.
2) క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయాలి.
3) బరువు పెరగకుండా చూసుకోవాలి.
4) రక్త పోటును అదుపులో పెట్టుకోవాలి.
5) కొలెస్ట్రాల్‌ పెరగకుండా చూసుకోవాలి.
6) సమతూ ఆహారం తీసుకోవాలి.
7) పొగ తాగటం మానివేయాలి.
8) జీవనశెైలిని, ఆదనపు అలవాట్లు మార్చుకోవాలి.

డా శ్రీధర్‌ కస్తూరి, అవేర్‌ గ్లోబల్‌ హాస్పిటల్స్‌, హైదరాబాద్‌.

లిగమెంట్‌ టేర్‌

ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యము.మనిషికి ఏమిటి ఉన్నా, ఎన్ని ఉన్నా ఆరోగ్యముగా లేకపోతే ఎందుకు పనికిరాడు. ఆరోగ్యము గా ఉంటే అడివిలోనైనా బ్రతికేయగలడు. మనిషికే కాదు ప్రపంచములో ప్రతిజీవికి ఇదే సూత్రము జీవన మనుగడలో ముఖ్యమైనది. మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవాలి. ఏ రోగాలు రాకుండా ముందు జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. జబ్బు వచ్చిన వెంటనే తగిన చికిత్స తీసుకోవాలి. బ్రతికినన్నాళ్ళు హాయిగా ఆరోగ్యము గా బ్రతకాలన్నదే నిజమైన జీవన విధానము.

లిగమెంట్‌ టేర్‌ గురించి తెలుసుకొని మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకుందాం! క్రింద నుదహరించిన చికిత్సావిధానాలు మనిషి అవగాహన కోసం వివరించిన ప్రధమ చికిత్స మాత్రమే మంచి చికిత్స కోసం తగిన వైద్య నిపుణులను సంప్రదించాలి.

బంధనాలు ఎప్పుడైనా ఎక్కడైనా ఎలాంటివైనా సరే తెగిపోవాలనే కోరుకుంటాం! మన స్వేచ్ఛకు ప్రతిబంధకాలుగా భావిస్తూ వాటిని పటాపంచలు చేసెయ్యాలని చూస్తుంటాం. కానీ ఇది మన శరీరానికి మాత్రం వర్తించదు! ఎందుకంటే ఒంట్లో కొన్ని రకాల బంధనాలు తెగిపోతే ఆ బాధ వర్ణనాతీతం.

క్రీడల్లోనో లేదా ఏదైనా ప్రమాదాల్లోనో మోకాలికి బలమైన దెబ్బ తగిలితే మోకీలులో ఉండే ఈ లిగమెంట్లు తెగిపోయే అవకాశాలు చాలా ఎక్కువ. ఇకసారి లిగమెంట్‌ తెగిందంటే ఇక పాట్లు తప్పవు. నడవాలంటే నొప్పి. కీలు స్థిరంగా ఉండదు. ఎప్పుడు బెసిగిపోయి పడిపోతామో భయం. ఒక రకంగా ఎముక విరిగినా దాన్నుంచి తేలికగానే బయటపడొచ్చేమోగానీ లిగమెంటు చినిగినా, తెగినా దాన్ని చక్కదిద్దుకోవటం అంత తేలిక కాదు. అది మళ్లీ అతుక్కుంటుందా? లేదా? సర్జరీతో సరవుతుందా? అసలు సరిచెయ్యాలా? వదిలేస్తే ఏమవుతుంది? ఇలా బోలెడన్ని సందేహాలు. అందుకే ఈ మోకీలు లిగమెంట్లకు సంబంధించిన సమగ్ర వివరాలను

కర్ర మీద కర్ర నిలబెట్టలేం. ఒకవేళ నిలబెట్టాలంటే ఏం చేస్తాం? వాటిని నిలబెట్టి రెండు పక్కలా వీలైతే రెంటి మధ్యలో కూడా తాళ్లో, మోకులో ఏవో ఒకటి బలంగా బిగించి కడతాం. మన కీళ్ల దగ్గర ఉండే లిగమెంట్లు కూడా సరిగ్గా ఈ తాళ్లలాంటి పాత్రే ఇంకా చెప్పాలంటే ఇంతకంటే పెద్ద పాత్రే పోషిస్తుంటాయి! ఒకవైపు ఎముక మీద ఎముక బెసిగిపోకుండా నిలబడేలా చూస్తూనే కీలు అటూఇటూ కదులుతుండేందుకు స్వేచ్ఛగా వెనక్కీముందుకీ ఆడుతుండేందుకు ఈ లిగమెంట్లే మూలాధారంగా నిలుస్తాయి. మరీ ముఖ్యంగా మోకాలి కీలులో వీటి పాత్ర చాలా ఎక్కువ. అందుకే క్రీడల్లో లేదా ప్రమాదాల్లో మోకీలుకు బలమైన దెబ్బ తగిలితే.. ఎముకలు విరగొచ్చు. అంతే కాదు.. ఆ ఎముకలను పట్టి ఉంచే లిగమెంట్లు కూడా దెబ్బతినొచ్చు. అవి చిరగొచ్చు. పూర్తిగా తెగిపోనూ వచ్చు. ఇవే కాదు రెండు ఎముకల మధ్యా రబ్బరు కుషన్లలాగా ఉండే మినస్కస్‌ పొరలు కూడా చిరగొచ్చు, చిట్లిపోవచ్చు. ఈ స్థితిలో దెబ్బ తగిలిన వెంటనే పెద్ద ఇబ్బంది లేకపోయినా ఎక్స్‌రేలో అంతా బాగానే ఉన్నట్టనిపించినా.. క్రమేపీ మోకాలు వాచిపోయి అడుగు కదపాలంటే కష్టంగా తయారవ్వచ్చు. కీలు స్థిరత్వం పోయి నడుస్తుంటే పట్టు వదిలేస్తున్నట్టనిపించొచ్చు. మోకీలు బిగిసిపోయినట్లవ్వచ్చు. దీంతో నరకం కనిపిస్తుంది. ఇది ఒక రకంగా ఎముక విరగటం కంటే కూడా తీవ్రమైన.. కనబడకుండా ఇబ్బందిపెట్టే సమస్య. ఎముక అతుక్కున్నంత తేలికగా ఈ లిగమెంట్స్‌ అతుక్కోవు. ఈ స్థితిలో పరిస్థితిపై అవగాహన లేకపోతే.. దీన్ని గుర్తించటం, చక్కదిద్దుకోవటం పెద్ద సమస్యగా తయారవుతుంది.

బంధనాలు భద్రంగా ఉంటేనే!
మన ఒంట్లోని ప్రతి కీలులోనూ ఎముక బంధనాలుంటాయి. వీటినే 'లిగమెంట్లు' అంటాం. ఇవి కీలులోని రెండు ఎముకలూ ఒకవైపు కదులుతూనే.. బిగువుగా, దగ్గరగా పట్టుకుని ఉండేందుకు దోహదం చేస్తాయి. ఈ బంధనాల వల్ల కీలు కదులుతూనే ఉంటుంది.. అలాగని ఎలా పడితే అలా కదిలిపోకుండా, బెసిగిపోకుండా స్థిరంగా కూడా ఉంటుంది. అందుకే కీలుకు లిగమెంట్లు అంత్యత కీలకమైనవి. అయితే వీటితో పాటు.. కీలు మొత్తాన్నీ కప్పి ఉండే కాప్స్యూల్‌ పొర, కొంత వరకూ కండరాలనూ-ఎముకలనూ పట్టి ఉంచే టెండాన్ల వంటివీ కీలు స్థిరత్వానికి సహకరిస్తుంటాయిగానీ వీటిలో ప్రధాన పాత్ర మాత్రం లిగమెంట్లదే. ఇవి దృఢంగా, భద్రంగా ఉంటేనే కీలు చక్కగా కదులుతుంటుంది. మన మోకాలి కీలులో ఈ లిగమెంట్ల పాత్ర మరీ కీలకం. ఎందుకంటే శరీరం బరువు మొత్తాన్నీ ఈ మోకీలే మోస్తుంటుంది, దానిచుట్టూ పెద్దగా దృఢమైన కండరాలూ అంతగా ఉండవు. అయినా మనం ఒంటి కాలు మీద కూడా స్థిరంగా నిలబడగలుగుతున్నామంటే అందుకు లిగమెంట్లు, కొంతవరకూ కీలు చుట్టూ ఉండే కాప్స్యూలే మూలం.

మోకీలుకు మూలాధారం 4 లిగమెంట్లు!
మోకీలులో- పైనుంచి వచ్చే తొడ ఎముక (ఫీమర్‌), కింది నుంచి వచ్చేపిక్క ఎముక (టిబియా).. ప్రధానంగా ఈ రెండూ ఒకదాని మీద మరోటి మడత బందులా ఆడుతుంటాయి. ఇవి ముందుకూ-వెనక్కూ మాత్రమే కాదు.. కొద్దిగా గుండ్రంగా, కాస్త పక్కలకు కూడా కూడా తిరుగుతుంటాయి. దీనివల్ల మనం నడిచేటప్పుడు చటుక్కున అటూఇటూ తిరిగినా, పక్కకు ఒరిగినా.. ఆ అనూహ్యమైన కుదుపును తట్టుకునే శక్తి కీలుకు ఉంటుంది. దీనికింతటి వెసులుబాటును తెచ్చేందుకు కీలులో ప్రధానంగా 4 లిగమెంట్లు ఉంటాయి. రెండు- కీలుకు రెండువైపులా తాళ్లలా గట్టిగా పట్టుకుని ఉండే 'కొల్లేటరల్‌' లిగమెంట్లు. మరో రెండు- కీలు లోపల రెండు ఎముకల మధ్యలో వాటిని కలుపుతూ 'X' ఆకారంలో ముందు నుంచి వెనక్కూ, వెనక నుంచి ముందుకూ బిగువుగా పట్టుకుని ఉంటాయి. వీటిలో ముందు నుంచి వెనక్కి ఉండేదాన్ని 'యాంటీరియర్‌ క్రూసియేట్‌ లిగమెంట్‌ (ఏసీఎల్‌)' అనీ, అలాగే వెనక నుంచి ముందుకు ఉండేదాన్ని 'పోస్టీరియర్‌ క్రూసియేట్‌ లిగమెంట్‌ (పీసీఎల్‌)' అనీ అంటారు. మొత్తానికి- కీలుకు మధ్యలో 2, కీలుకు రెండు పక్కలా మరో 2.. ఈ నాలుగూ కలిసి కీలుకు చక్కటి స్థిరత్వాన్ని ఇస్తుంటాయి. వీటికి ఉండే ప్రత్యేక గుణం- ఇవి సాగిపోవు. అలాగని అస్సలు సాగకుండా ఉండవు. కీలును ఒక పరిధి వరకూ అటూఇటూ వంగనిస్తాయి.

సాగటం తెగటం!
సాధారణంగా లిగమెంట్లు ఎన్నేళ్త్లెనా దృఢంగానే ఉంటాయి, వీటికి ఎలాంటి జబ్బులూ రావు. కాకపోతే ఆటల్లోనో, ప్రమాదాల్లోనో.. మన మోకీలు మీద విపరీతమైన ఒత్తిడి పడి.. అసాధారమైన కదలికలు వచ్చినప్పుడు.. ఇవి విపరీతంగా సాగిపోవచ్చు. ఇంకా ఒత్తిడి పడితే ఏకంగా తెగిపోవచ్చు. లేదూ, ఏదో ఒక వైపు నుంచి చిన్న ఎముక ముక్కతో సహా వూడిరావచ్చు. ఇవే పెద్ద సమస్యలు! ఇలాంటివి క్రీడాకారుల్లో ఎక్కువ. అలాగే బరువు ఎక్కువ ఉండే వారిలో, లేదా ఏదైనా ప్రమాదం జరిగినప్పుడు, నడుస్తుంటే ముందుకు తూగటం.. పడిపోవటం వంటి అసాధారణ కదలికలు వచ్చినప్పుడు ఇవి గాయపడే అవకాశాలు చాలా ఎక్కువ. వీటికి జరిగే నష్టం.. ఒత్తిడి తీవ్రత మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.

* లిగమెంట్‌ బెణకటం (స్ప్రెయిన్‌): కీలు మీద తీవ్రమైన ఒత్తిడి పడి.. లిగమెంట్‌లోని తంత్రుల్లో చాలా కొద్దిగా మాత్రమే తెగితే దీన్ని గ్రేడ్‌-1 స్ప్రైన్‌ అంటారు. దీనివల్ల లిగమెంట్‌ బలం పెద్దగా తగ్గదుగానీ.. కొద్దిగా నొప్పి, వాపు ఉంటుంది. కొన్నిసార్లు తీవ్రత ఎక్కువగా ఉండి ఇది బాగా సాగి లూజుగా తయారవ్వచ్చు (గ్రేడ్‌-2). మొత్తానికి ఇవి చిన్న తరహా గాయాలే.

* లిగమెంట్‌ తెగిపోవటం (టేర్‌): లిగమెంట్‌ తట్టుకోలేనంతటి స్థాయిలోఅసాధారణ కదలికలు, ఒత్తిడి ఎదురైతే లిగమెంట్‌ తెగిపోవచ్చు. దీనిలో ప్రధానంగా రెండు రకాలు.

1. లిగమెంట్‌ ఎముకను అతుక్కునే చోట తెగి ఎముక ముక్కతో సహా పెళ్లలా వూడిరావటం. దీన్నే 'అవల్షన్‌' అంటారు, దీన్ని సర్జరీ చేసి.. తిరిగి వెనక్కి తీసుకువెళ్లి దాని స్థానంలో ఉంచి, స్క్రూలతో బిగించేస్తే ఎముకా-ఎముకా తేలిగ్గా అతుక్కుపోతాయి, ఇది పూర్తిగా నయమైపోతుంది.

2. లిగమెంట్‌ మధ్యలో చిరిగినట్లుగా తెగిపోవటం. ఇలా తరచుగా తెగేది.. కీలు మధ్యలో ఉండే ఏసీఎల్‌. దీనితో ఎదురయ్యే పెద్ద సమస్యేమంటే- ఇది ఉండేదే ఒక అంగుళం. తెగిపోతే తిరిగి అతకటానికి, కుట్టటానికి ఆధారంగా కూడా ఏమీ ఉండదు. అందుకే ఏసీఎల్‌గానీ, పీసీఎల్‌గానీ తెగితే.. కచ్చితంగా మరో ప్రత్యామ్నాయం ఏదైనా తీసుకొచ్చి.. మరమ్మతు చెయ్యాల్సిందేగానీ వీటినే తిరిగి కుట్టటానికి ఆస్కారం ఉండదు. పక్కలనుండే కొల్లేటరల్స్‌ తెగితే వాటిని సర్జరీతో సరిచేస్తారు.

* కొన్నికొన్ని ప్రత్యేక సందర్భాల్లో దెబ్బలు, గాయాల తీవ్రతను బట్టి రెండు, మూడు లిగమెంట్లు కూడా తెగిపోతాయి. ముఖ్యంగా ఫుట్‌బాల్‌ క్రీడాకారుల్లో ఏసీఎల్‌, ఎన్‌సీఎల్‌ రెండే కాదు.. కీలులో కింది వైపున ఉండే మినస్కస్‌ పొర కూడా దెబ్బతింటుంది. తెగటం.. ఎవరిలో ఎక్కువ?
లిగమెంట్లు, ముఖ్యంగా ఏసీఎల్‌ తెగిపోవటమన్నది క్రీడాకారులు, డ్యాన్సర్లలోనే కాదు.. పిల్లల్లో కూడా ఎక్కువే. అలాగే టీనేజీ ఆడపిల్లల్లో ఎక్కువ. పడిపోవటం, మోకాలు బలంగా నేలనుగానీ మరేదైనా గట్టి తలాన్ని ఢీకొనటం, నడుస్తూనో మెట్లు దిగుతూనే కాలు బెసగటం. ఇలా ఏ సందర్భంలోనైనా ఇవి తెగిపోవచ్చు.

లక్షణాలు. వెంటనే కనబడకపోవచ్చు!
లిగమెంట్లు బెణికినా, తెగినా. వెంటనే నొప్పి, వాపు, నడక కష్టం కావటం వంటి సాధారణ లక్షణాలు ఉండొచ్చు. అయితే ఇవి అన్నిసార్లూ అంత తీవ్రంగా ఉండాలనేం లేదు. ముఖ్యంగా ఏసీఎల్‌ తెగినా.. వెంటనే లేచి తిరుగుతారు. మెల్లగా వాపు వంటివన్నీ తగ్గిపోతాయి కూడా. కానీ ఒకటి, రెండు వారాల తర్వాత కొద్దిగా వాపు, నడిచేటప్పుడు పట్టు వదిలేసినట్టు.. కీలు తొలిగిపోయినట్లు అనిపించటం వంటి ఇబ్బందులు మొదలవుతాయి. ఎక్స్‌-రే తీసినా అంతా బాగున్నట్టే అనిపించొచ్చు. ఎందుకంటే సాధారణ ఎక్స్‌రేలో ఎముకలు మాత్రమే కనబడతాయి. లిగమెంట్‌ల పరిస్థితి తెలియదు. అందుకని డాక్టరు స్వయంగా కీలును, చుట్టుపక్కల కండరాలను రకరకాల కోణాల్లో తిప్పి, నొక్కి పరీక్షించి లిగమెంట్‌ తెగిందని అనుమానిస్తారు. అవసరాన్ని బట్టి.. కీలును కొద్దిగా ఎడంగా లాగిపట్టి స్ట్రెస్‌-ఎక్స్‌రే తీస్తే ఎముకలు రెండింటి మధ్యా దూరం ఎక్కువ కనబడుతుంటుంది. ఎక్కువ దూరం జరుగుతున్నాయంటే లిగమెంట్‌ తెగిందని అనుమానిస్తారు. ఎమ్మారై స్కానింగు చేస్తే.. తెగిన విషయం స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. అరుదుగా ఇందులో కూడా స్పష్టత రాకపోతే.. కీలులోకి కెమేరా గొట్టం (ఆర్థ్రోస్కోపీ) పంపి.. ప్రత్యక్షంగా చూడటం ద్వారా నిర్ధారించాల్సి ఉంటుంది.

చికిత్స ఏమిటి?
* ఓ మోస్తరు బెణుకు అయితే పెద్దపెద్ద చికిత్సల అవసరం ఉండదు. కొద్దిరోజులు ఐస్‌ కాపడం, ఎత్తు మీద పెట్టటం, నొప్పి తగ్గే మందులు, కొద్దిపాటి విశ్రాంతి, వాపు తగ్గిన తర్వాత వ్యాయామాలు చేస్తే చాలా వరకూ సర్దుకుంటుంది.

* పూర్తిగా తెగిపోతేనే సమస్య. కీలుకు పక్కవైపున ఉండే కొల్లేటరల్‌ లిగమెంట్లు తెగితే.. వాటికి సత్వరమే ఆపరేషన్‌ చేసి.. దగ్గరకు తెచ్చి అతుకుతూ కుట్లు వెయ్యటం అవసరం. ఆరువారాల విశ్రాంతితో ఇవి అతుక్కుపోతాయి. ఇక ఏసీఎల్‌గానీ, పీసీఎల్‌గానీ తెగితే.. అది మొత్తం అంగుళం కూడా ఉండదు, అదీ పీచుపీచుగా అయిపోతుంది. వాటిని దగ్గరకు తెచ్చి కుట్లు వేయటం కూడా కష్టం. అందుకని వీటి విషయంలో రకరకాల మార్గాలను అనుసరించాల్సి వస్తుంది.

తెగిన వెంటనే. ఎటువంటి ప్రత్యేక చికిత్సా అవసరం ఉండదు. కొద్దివారాల పాటు విశ్రాంతి, నొప్పి తగ్గే మందులు, కీలుకు అవసరమైతే బ్రేసెస్‌తో సపోర్టు ఇస్తే సరిపోతుంది. ఈ దశలో కూడా కీలు కదల్చటం ముఖ్యం. లేకపోతే బిగిసిపోతుంది. ఇలా ఓ 40 రోజుల పాటు కొద్దిపాటి కదలికలు, విశ్రాంతి ఇస్తే నొప్పి, వాపు తగ్గుతాయి. ఈ స్థితిలో కీలు కదలికలను, రోగి జీవనశైలిని బట్టి చికిత్స ఏమిటన్నది నిర్ధారించాల్సి ఉంటుంది. క్రీడాకారుల వంటివారు కానప్పుడు సర్జరీ తొలి ప్రాధాన్యం కాదు. ఒకప్పుడు అంతగా శారీరక శ్రమ చెయ్యని, పెద్దవయసు వారికి సర్జరీ చేసి.. లిగమెంట్లను రిపేరు చెయ్యనవసరం లేదని భావించేవారుగానీ.. వీటిని సరిచెయ్యకపోతే కీలు అస్థిరంగా తయారవుతుంది. కొంతకాలం పాటు అలాగే ఉంటే అటూఇటూ కదిలిపోతూ త్వరగా కీలు అరిగిపోతోందని గుర్తించారు. అందుకని అంశాలన్నింటినీ పరిగణనలోకి తీసుకుని వైద్యులు లిగమెంట్లను మరమ్మతు చెయ్యటానికే ప్రయత్నిస్తారు. మరీ పెద్ద వయసు వారికి.. అది కుదరని పక్షంలో ఫిజియో థెరపీ చేస్తూ.. మోకీలు మీద భారాన్ని తగ్గించేలా మోకాలు వెనకాల ఉండే హ్యామ్‌స్ట్రింగ్‌ కండరాలను బలపరచటం వంటివి సిఫార్సు చేస్తారు. ఏసీఎల్‌ చేసే పనిని కొంతవరకూ హ్యామ్‌స్ట్రింగ్స్‌ తీసుకుంటాయి కాబట్టి దానివల్ల కీలు బెసగకుండా ఉంటుంది. క్రీడాకారులు, యువతీయువకుల వంటివారికి మాత్రం వీటిని మరమ్మతు చెయ్యక తప్పదు.

లిగమెంట్‌ తెగిపోయినప్పుడు మరీ వృద్ధులకు కాకపోయినా. క్రీడాకారులు, యువతీయువకుల వంటివారికి మాత్రం వాటిని మరమ్మతు చెయ్యటం మేలు.

సర్జరీ
ఏసీఎల్‌, పీసీఎల్‌ మరమ్మతు ఎలా?

ఏసీఎల్‌గానీ, పీసీఎల్‌గానీ మధ్యలో తెగిపోతే అవి తిరిగి అతుక్కోవటం కష్టం. దానికి ఉన్న ఒకటే మార్గం.. దీనికి ప్రత్యామ్నాయం కల్పించటం! ఇందుకోసం ఒకప్పుడు కృత్రిమంగా తయారు చేసిన లిగమెంట్లను ప్రయత్నించారుగానీ అవి దీర్ఘకాలం మన్నటం లేదని తేలింది. కాబట్టి ఒంట్లోనే వేరే చోటి నుంచి లిగమెంట్‌లా దృఢంగా ఉండే భాగాన్ని తీసుకువచ్చి అతకొచ్చు (ఆటోగ్రాఫ్ట్‌). లేదంటే ఇతరుల నుంచి సేకరించినది తెచ్చి పెట్టచ్చు (ఆలోగ్రాఫ్ట్‌).

శరీరంలోనే ఇతర భాగం నుంచి సేకరించేందుకు ప్రధానంగా రెండు మార్గాలున్నాయి.
1. మోచిప్పకు అతుక్కుని ఉండే 'పటిల్లార్‌ టెండన్‌' నుంచి కొంత భాగం కత్తిరించి తీసుకొచ్చి వెయ్యచ్చు.
2. మోకాలు వెనకాల దృఢంగా ఉండే హ్యామ్‌స్ట్రింగ్‌ కండరం ముక్కను తీసుకొచ్చి అతకొచ్చు. ఇందుకోసం ఒకప్పుడు మోకాలిని పూర్తిగా తెరిచి సర్జరీ చెయ్యాల్సి వచ్చేది. కానీ ఇప్పుడు ఆర్థ్రోస్కోపీ విధానంలో కేవలం చిన్న రంధ్రాలు ద్వారానే పూర్తి చేస్తున్నారు. (సర్జరీ విధానం బాక్సులో)

మరమ్మతు తర్వాత సుమారు 40 రోజుల్లో కొత్తగా అతికిన లిగమెంట్‌లు అతుక్కుంటాయి. ఈలోపు జాగ్రత్తగా వ్యాయామాలు చేస్తూ వాటిని కుదురుకోనివ్వాలి. ఇవి దీర్ఘకాలం మన్నుతున్నాయని అధ్యయనాల్లో గుర్తించారు. సర్జరీ తర్వాత కనీసం ఆర్నెల్ల పాటు వ్యాయామాల వంటివి చెయ్యాలి. దీంతో అవి పూర్తి సామర్థ్యాన్ని సంతరించుకుంటాయి.

మినస్కస్‌లు చినిగిపోతే!
కీలు లోపల. అడుగువైపున అర్ధ చంద్రాకారంలో రెండు రబ్బరు వాషర్ల వంటి పొరలు ఉంటాయి. వీటినే మినస్కై అంటారు. దూకినప్పుడు, ఎగరటం వంటివి చేసినప్పుడు. ఎముకలు గట్టిగా రుద్దుకోకుండా రబ్బరు కుషన్లలా ఇవి రక్షణ ఇస్తుంటాయి. వీటికి రక్తప్రసారం పెద్దగా ఉండదు. కాబట్టి ఇవి చిట్లితే అతుక్కోవటం కొంత కష్టం. సాధారణ నడకలో మన బరువుకు నాలుగు రెట్ల బరువు వీటి మీద పడుతుంది. అదే పరుగెడుతున్నప్పుడైతే దాదాపు పది రెట్లు ఎక్కువ పడుతుంది. ఎంత గట్టిగా ఉన్నా. అసాధారణమైన ఒత్తిడి పడినప్పుడు ఇవి కూడా చినిగిపోవచ్చు. కీలులో ఈ చినిగిన ముక్కలు అడ్డుపడటం వల్ల లోపలి నుంచి శబ్దాలు, విపరీతమైన నొప్పి, కీలు బిగిసిపోయినట్లుండటం, పట్టు వదిలేసినట్టుండటం వంటి లక్షణాలు కనబడతాయి. వెంటనే వాపు రాకపోవచ్చు, మెల్లగా మర్నాటికి రావొచ్చు. ఒక్కోసారి ఏసీఎల్‌తో పాటు ఈ మినస్కస్‌లూ దెబ్బతింటాయి. ఇవి బయటివైపు చిరిగితే తిరిగి అతికించి కుడతారు. ఇలా 10% మందిలోనే సాధ్యపడుతుంది. అదే లోపలి వైపు చినిగితే. సర్జరీ చేసి. ఆ కాస్త ముక్క తీసెయ్యటం తప్పించి మరో మార్గం లేదు.

ప్రిమెచ్యూర్‌ ఒవేరియన్‌ ఫెయిల్యూర్

ప్రిమెచ్యూర్‌ ఒవేరియన్‌ ఫెయిల్యూర్ గురించి తెలుసుకొని మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకుందాం !. క్రింద నుదహరించిన చికిత్సావిధానాలు మనిషి అవగాహన కోసం వివరించిన ప్రధమ చికిత్స మాత్రమే మంచి చికిత్స కోసం తగిన వైద్య నిపుణులను సంప్రదించాలి.

అండాశయాలు కొందరిలో నలభైఏళ్లకన్నా ముందుగానే తమ పనిని ఆపేస్తాయి. దాంతో ముందే నెలసరులు ఆగిపోతాయి. ఆస్టియోపోరోసిస్‌ వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి! మెనోపాజ్‌ లక్షణాలు ముందుగానే కనిపించే ఈ సమస్యనే 'ప్రిమెచ్యూర్‌ ఒవేరియన్‌ ఫెయిల్యూర్‌' అంటారు.

అండాశయాలు. స్త్రీ లక్షణాలు ఏర్పడడానికి ఇవే ప్రధాన కారణం. స్త్రీ ఆకృతి, నెలసరులూ, సంతాన సాఫల్యత ఇవన్నీ అండాశయాల పనితీరుపైనే ఆధారపడి ఉంటాయి. సాధారణంగా మెనోపాజ్‌ దశలోనే ఇవి తన పనితీరు ఆపేస్తాయి. దాంతో నెలసరులు ఆగిపోవడం.. ఎముకలు గుల్లబారడం ఇలా చాలా సమస్యలొస్తాయి. కానీ మెనోపాజ్‌ రాకుండానే కొందరిలో అండాశయాలు తన పనితీరు ఆపేస్తాయి. దాన్నే 'ప్రిమెచ్యూర్‌ ఒవేరియన్‌ ఫెయిల్యూర్‌' అంటారు. దాంతో ఈస్ట్రోజెన్‌ హార్మోను అందదు. అండాలు సరిగ్గా విడుదల కావు. ఫలితంగా సంతాన సాఫల్యతా తగ్గుతుంది.

లక్షణాలివి:
నెలసరిలో తేడాలు మొదలవుతాయి. రక్తస్రావం ఎక్కువగా లేదా తక్కువగా కావచ్చు. రోజులతరబడి ఉండొచ్చు. మరికొన్నిసార్లు నెలల తరబడి అసలు నెలసరే రాకపోవచ్చు. ఈ సమస్య సాధారణంగా ప్రసవమయిన వారిలో, లేదా గర్భనిరోధక మాత్రలు వాడటం ఆపేశాక ఎదురుకావచ్చు. ఒంట్లో ఆవిర్లు వస్తున్నట్లు అనిపించడం, విపరీతంగా చెమటలు పట్టడం, జననేంద్రియాలు పొడిబారడం, మంటగా అనిపించడం, లైంగికవాంఛలు తగ్గడం వంటివి దీని లక్షణాలు.

ఎందుకిలా:
అసలు అండాశయాల పనితీరు ఎలా ఉంటుందనేదీ తెలుసుకోవాలి. సాధారణంగా నెలసరి సమయంలో పిట్యూటరీ గ్రంథి కొన్ని హార్మోన్లను విడుదల చేస్తుంది. వాటి ద్వారా అండాలున్న ఫాలికల్స్‌ విడుదలవుతాయి. వాటిలో ఒక్క ఫాలికల్‌ మాత్రమే పరిణతి చెందుతుంది. ఇది ఫెలోపియన్‌ ట్యూబుల్లోకి చేరి, వీర్యకణాలతో కలిసి ఫలదీకరణ చెందుతుంది. గర్భం వస్తుంది. అయితే.. ప్రిమెచ్యూర్‌ ఒవేరియన్‌ ఫెయిల్యూర్‌ ఉన్నవారిలో ఈ ప్రక్రియ ఇంత సజావుగా సాగదు. ఇందుకు దారితీసే కారణాలివి..

ఫాలికల్‌ డిప్లీషన్:
ఇందుకు రెండు కారణాలుంటాయి. ఒకటి వంశపారంపర్యం. ముఖ్యంగా టర్నర్స్‌ సిండ్రోమ్‌ గురించి చెప్పుకోవాలి. ఈ సమస్య ఉన్న స్త్రీలకు రెండు ఉండాల్సిన ఎక్స్‌ క్రోమోజోమ్‌ ఒకటే ఉంటుంది. మానసిక సమస్య మొదలవుతుంది. ఇక రెండో కారణం.. కీమోథెరపీ రేడియేషన్‌ చికిత్సలు వంటివి తీసుకోవడం. ఈ చికిత్సలు శరీరంలోని కణాలపై ప్రభావం చూపుతాయి. సిగరెట్‌ పొగా, రసాయనాలూ, క్రిమి సంహారకాలూ, కొన్నిరకాల వైరస్‌లు కూడా అండాశయాల పనితీరుపై ప్రభావం చూపుతాయి.

ఫాలికల్‌ డిస్‌ఫంక్షన్:
కొన్నిసార్లు అండాశయాల్లోని కణజాలానికి వ్యతిరేకంగా శరీరంలో యాంటీబాడీలు తయారవుతాయి. ఇవి అండాల విడుదలపై ప్రభావం చూపుతాయి. ఇమ్యూనో డిసీజ్‌ పరీక్షల్లో ఈ యాంటీబాడీల గురించి తెలుసుకోవచ్చు. ఇందుకు కారణం ఏమిటో ఇంకా స్పష్టంగా తేలలేదు. వైరస్‌ ఒక కారణమని కొన్ని అధ్యయనాలు చెబుతున్నాయి. కొన్నిసార్లు ఎలాంటి కారణాలు లేకుండానే అండాశయాల పనితీరు మందగిస్తుంది. అలాంటప్పుడు ఇమ్యూనో డిసీజ్‌ పరీక్షతోబాటు మిగతావీ చేయించాలి. చాలాసార్లు ముప్ఫైఅయిదు, నలభైఏళ్ల మధ్య ఈ సమస్య మొదలయ్యే ఆస్కారం ఎక్కువగా ఉంటుంది.

తల్లి కాలేకపోవచ్చు:
ఒకప్పటితో పోలిస్తే ఈ రోజుల్లో చాలామంది మహిళలు కెరీర్‌కి ప్రాధాన్యం ఇస్తున్నారు. అన్నీ అనుకూలంగా ఉన్నప్పుడే గర్భం దాల్చేలా ప్లాన్‌ చేసుకుంటున్నారు. అలా ఆలస్యంగా గర్భం దాల్చేవారిలో అండాశయాల పనితీరు సరిగ్గా లేకపోతే తల్లయ్యే ఆనందాన్ని పూర్తిగా దూరం చేసుకోవాల్సి రావచ్చు. ఈ సమస్య ఉన్నవారిలో అరుదుగా గర్భం వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది.

ఎముకల్ని ఆరోగ్యంగా ఉంచడంలో ఈస్ట్రోజెన్‌ హార్మోను కీలకంగా పనిచేస్తుంది. వాటి స్థాయులు తగ్గడం వల్ల నలభైల్లోనే ఎముకలు బలహీనమై పెళుసుబారడం మొదలవుతాయి. చిన్నవయసులోనే ఆస్టియోపోరోసిస్‌ వచ్చే ఆస్కారం ఎక్కువ.

సంతాన సాఫల్యత తగ్గడం, ఇతర సమస్యలూ, వేడి ఆవిర్లూ, చెటమలు పట్టడం... లాంటివన్నీ ఆ స్త్రీలను మానసికంగా కుంగిపోయేలా చేస్తాయి.

పరీక్షలున్నాయి:
అండాశయాల పనితీరు ఎంత వరకూ తగ్గుతోంది.. అసలు అదేనా సమస్య అన్నది గుర్తించేందుకు కొన్నిరకాల పరీక్షలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

ఫాలికల్‌ స్టిమ్యులేటింగ్‌ హార్మోను(ఎఫ్‌ఎస్‌హెచ్‌)టెస్ట్ :
వాస్తవానికి ఎఫ్‌ఎస్‌హెచ్‌ అనేది హార్మోను. ఇది పిట్యూటరీ గ్రంథి నుంచి విడుదలై, అండాశయాల్లో ఫాలికల్స్‌ పెరిగేందుకు తోడ్పడుతుంది. ప్రిమెచ్యూర్‌ ఒవేరియన్‌ ఫెయిల్యూర్‌ సమస్య ఉన్నప్పుడు ఈ హార్మోను స్థాయుల్లో తేడా కనిపిస్తుంది.

ఈస్ట్రాడియాల్‌ టెస్ట్‌:
ఈస్ట్రాడియల్‌ అనేది ఈస్ట్రోజెన్‌ హార్మోనులో ఓ రకం. అండాశయాల పనితీరు తగ్గినప్పుడు రక్తంలో దీని శాతం తగ్గుతుంది.

ప్రొలాక్టిన్‌ టెస్ట్:
ఇది సాధారణంగా తల్లిపాల ఉత్పత్తిని పెంచే హార్మోను. ప్రొలాక్టిన్‌ ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు అండం విడుదలలో తేడాలుంటాయి.

కార్యోటైప్:
క్రోమోజోముల్లోని లోపాలను తెలుసుకునేందుకు ఈ పరీక్షను చేస్తారు. ఇది నలభైఆరు క్రోమోజోములను పరీక్షిస్తుంది. అండాశయాల పనితీరు తగ్గినప్పుడు రెండు ఉండాల్సిన ఎక్స్‌ క్రోమోజోములకు ఒకటే ఉన్నా, క్రోమోజోములకు సంబంధించి ఇతర సమస్యలున్నా ఈ పరీక్షలో తెలుస్తుంది.

ఎఫ్‌ఎంఆర్‌ఐ జీన్‌ టెస్టింగ్:
ఇది ఎక్స్‌ క్రోమోజోమ్‌కి సంబంధించింది. వాటిల్లో లోపం ఉన్నప్పుడు ఈ పరీక్ష ద్వారా తెలుస్తుంది.

చికిత్స:
అండాశయాల పనితీరు ఆగిపోయినప్పుడు ఈస్ట్రోజెన్‌ హార్మోను లోపం ఉంటుంది. అందువల్ల.. దాన్ని భర్తీ చేసే దిశగా చికిత్సకు ప్రాధాన్యం ఇస్తారు.

ఈస్ట్రోజెన్‌ థెరపీ:
ఆస్టియోపోరోసిస్‌, ఆవిర్లూ లాంటి సమస్యల్ని నివారించేందుకు వైద్యులు ఈ చికిత్సను సూచిస్తారు. ఈస్ట్రోజెన్‌ని చికిత్స రూపంలో ఇస్తారు. అయితే ఈస్ట్రోజెన్‌ వల్ల క్యాన్సర్‌ సమస్యలు రాకుండా ప్రొజెస్టరాన్‌ని కూడా సూచిస్తారు. ఇది గర్భాశయంలోని ఎండోమెట్రియం పొరకి రక్షణగా ఉంటుంది. ఈ రెండింటినీ వాడటం వల్ల మళ్లీ రక్తస్రావం కనిపించవచ్చు. అలాగని అండాశయాలు మళ్లీ పనిచేస్తున్నట్లు కాదు. రోగి ఆరోగ్య పరిస్థితి, ఉన్న ఇతర సమస్యలను బట్టీ ఈ హార్మోన్లను యాభై ఒక్క ఏళ్ల వరకూ వాడొచ్చు. ఆ తర్వాతా తీసుకోవడం మంచిది కాదు. తీసుకుంటే గుండె సంబంధ సమస్యలూ, రొమ్ము క్యాన్సర్‌ వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువ.

క్యాల్షియం, విటమిన్‌ డి:
ఆస్టియోపోరోసిస్‌ని నివారించాలంటే ఈ రెండూ చాలా అవసరం. అండాశయాలకు సంబంధించిన సమస్యలున్నప్పుడు వైద్యులు బోన్‌డెన్సిటీ పరీక్ష చేసి మందుల్ని ఏ మోతాదులో వాడాలో నిర్ణయిస్తారు. సాధారణంగా పందొమ్మిది నుంచి యాభై ఏళ్లలోపు స్త్రీలు రోజుకు వెయ్యి మిల్లీగ్రాముల క్యాల్షియంని ఆహారం లేదా సప్లిమెంట్ల రూపంలో తీసుకోవాలి. ఆ వయసు తర్వాత పన్నెండొందల మిల్లీగ్రాములు తీసుకోవాలి. విటమిన్‌ డిని మాత్రం రోజుకు 600 - 800 ఇంటర్నేషనల్‌ యూనిట్ల లెక్కన సూచిస్తారు. ఒకవేళ రక్తంలో విటమిన్‌ డి స్థాయి తక్కువగా ఉందని తేలితే ఆ మోతాదును ఇంకా పెంచుతారు. ఈ సమస్య ఉన్నవాళ్లు ఆహారంలోనూ క్యాల్షియం ఎక్కువగా ఉండే పదార్థాలకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలి. దాంతోపాటూ నడకా, బరువులెత్తే వ్యాయామాలూ చేయడం కూడా చాలా అవసరం.

కృత్రిమ పద్ధతుల్లో:
అండాశయాలు విఫలమైనవారికి సంతానసాఫల్యత కూడా తగ్గుతుందని చెప్పుకున్నా. ఇలాంటివారు ఇన్‌ విట్రో ఫెర్టిలైజేషన్‌ ద్వారా గర్భం దాల్చాల్సి రావచ్చు.

వక్షోజాల నొప్పి మరియు స్రావముల అవగాహన

వక్షోజాల నొప్పి మరియు స్రావముల అవగాహన గురించి తెలుసుకొని మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకుందాం !. క్రింద నుదహరించిన చికిత్సావిధానాలు మనిషి అవగాహన కోసం వివరించిన ప్రధమ చికిత్స మాత్రమే మంచి చికిత్స కోసం తగిన వైద్య నిపుణులను సంప్రదించాలి.

''రొమ్ములో నొప్పిగా ఉంటోంది..'' అని కొందరు ఫిర్యాదు చేస్తే.. ''అప్పుడప్పుడూ స్రావాలూ విడుదలవుతున్నాయి..'' ''తడుముతుంటే గడ్డల్లా తగులుతున్నాయి'' అంటుంటారు మరికొందరు. సమస్య ఎలాంటిదైనా క్యాన్సరేమో అనే భయం మాత్రం అందరిలోనూ ఉంటుంది. అయితే అందులో ఎంతవరకు వాస్తవం ఉందన్నది నిర్ధరించుకోవడం చాలా అవసరం.

పుట్టినప్పట్నుంచే స్త్రీల వక్షోజాల్లో ఎన్నో మార్పులు జరుగుతుంటాయి. కొన్ని సమస్యలూ ఎదురవుతాయి. సాధారణంగా రొమ్ములో నొప్పీ, అసాధారణ స్రావాలూ, గడ్డలూ, ఆకృతిలో తేడాల వంటి సమస్యల్ని చాలామంది ఫిర్యాదు చేస్తూనే ఉంటారు. పైగా అవి పుట్టిన పాపాయి దగ్గర్నుంచీ, రుతుక్రమం మొదలైనప్పుడూ, యౌవనంలో, గర్భిణిగా ఉన్నప్పుడూ, బిడ్డకు పాలిచ్చేప్పుడూ, నడివయసు నుంచి మెనోపాజ్‌ వరకూ... ఇలా ఏ దశలోనయినా ఇబ్బందిపెట్టవచ్చు. వీటిలో ఏవి హాని కలిగించేవో తెలియాలంటే మొదట వక్షోజాల నిర్మాణం గురించి తెలుసుకోవాలి. రొమ్ముల్లో అతి ముఖ్యమైన భాగం పాల గ్రంథి అయినప్పటికీ ఇతర కణజాలం కూడా ఉంటుంది. చర్మం, కొవ్వు పదార్థం, మందమైన టిష్యూ పొర (ఫేసియా), కండరాలూ, పక్కటెముకలూ, చనుమొనల వంటివన్నీ వాటి నిర్మాణంలో భాగమే. ఇవన్నీ ఒక్కో వయసులో ఒక్కోరకమైన మార్పు చెందుతూ వస్తాయి. పాల గ్రంథులైతే హార్మోన్లకి ఎక్కువగా స్పందిస్తాయి.

నొప్పి ఎందుకంటే:
ప్రతి స్త్రీకి ఏదో ఒక వయసులో ఈ బాధ ఉంటుంది. చాలామంది ఈ నొప్పి క్యాన్సర్‌కి సంకేతం అని భయపడతారు. అయితే ఇది రెండు రకాలుగా ఉంటుంది. ఒకటి సైక్లికల్‌. అంటే రుతుచక్రంతో ప్రతినెలా వచ్చే నొప్పి. ఇది నెల మధ్యలో మొదలై నెలసరి సమయం వరకూ పెరుగుతూ ఉంటుంది. హార్మోన్లు ఎక్కువగా స్రవించడం వల్ల వక్షోజాల్లోని కణాల్లో స్రావాలు ఎక్కువై, నొప్పి వస్తుంది. వక్షోజాలు కాస్త గట్టిగా అనిపిస్తాయి. ఈ నొప్పి మన శరీరధర్మంలో భాగం కాబట్టి భయం లేదు. నొప్పి నివారణ మందులు, విటమిన్‌ ఇ, ఈవెనింగ్‌ ప్రిమ్‌రోజ్‌ మాత్రల రూపంలో తీసుకోవడం, వక్షోజాలకు ఆసరా ఉండే లోదుస్తులు ధరిస్తే ఉపశమనం ఉంటుంది. నెలసరికి కొన్ని రోజుల ముందు కాఫీలూ, టీలూ, శీతలపానీయాలూ, వేపుళ్లూ తగ్గించుకుంటే కొంత ఉపశమనం ఉంటుంది. అయినా ఫలితం లేదనుకుంటే సమస్య తీవ్రతను బట్టి మూత్రవిసర్జన ఎక్కువ కావడానికి మందులూ సూచిస్తారు వైద్యులు. కొన్నిసార్లు రుతుక్రమంతో సంబంధం లేకుండా కూడా నొప్పి ఉంటుంది. రొమ్ములో స్రావాలు నిలిచిపోయి, చిన్నచిన్న నీటి బుడగల్లా తయారైనా, లేదా రొమ్ములోని పాల నాళాల్లో స్రావాలు గట్టిపడినా నొప్పి ఉంటుంది. ఈ పరిస్థితిని ఫైబ్రోసిస్టిక్‌ డిసీజ్‌ అంటారు. ఒక్కోసారి రొమ్ముపైన సెగ్గడ్డల్లాంటివీ వస్తాయి. అప్పుడూ నొప్పి సహజం. అలాంటప్పుడు వైద్యులు పరీక్షించి కారణం తెలుసుకుని చికిత్స సూచిస్తారు.

చనుమొనల నుంచి స్రావాలు:
ఒక్కోసారి హార్మోన్ల ప్రభావం వల్ల చనుమొనల నుంచి నీరులాంటి స్రావం కనిపించినప్పుడు భయపడాల్సిన అవసరం లేదు. అది చిక్కగా, నెత్తురులా ఉండటం, బూడిద రంగులో, చీములా ఉంటే తప్పనిసరిగా పరీక్ష చేయించుకోవాలి. ఇటువంటి డిశ్ఛార్జి ఫైబ్రోసిస్టిక్‌ డిసీజ్‌ లేదా పాల నాళాల్లో ప్యాపిలోమా గానీ క్యాన్సర్‌గానీ ఉందనడానికి సంకేతం. మామోగ్రామ్‌ చేస్తారు. ఆ స్రావాన్ని గాజుపలకపై సేకరించి పరీక్షిస్తారు. కారణం తెలుసుకుంటారు. కొన్నిసార్లు పాలలాంటి స్రావం కూడా చనుమొనల నుంచి వస్తుంది.

గెలక్టోరియా:
అంటే వక్షోజాల నుంచి పాలు స్రవించడం, పాలిచ్చేప్పుడు కాకుండా ఇతర సమయాల్లోనూ ఇలా స్రవిస్తుంటే దీనికి కొన్ని కారణాలుంటాయి. మొదటిది ప్రొలాక్టిన్‌ లేదా పాల హార్మోను ఎక్కువగా తయారుకావడం. ఇది మెదడులో ట్యూమర్లతో, లేదా మూత్రపిండాల వైఫల్యం, లేదా కొన్నిరకాల మందులు వాడటం వల్ల కావచ్చు. ఒత్తిడి నివారణకు సంబంధించిన మందులు వాడటం వల్లా కావచ్చు. ఫలితంగా ప్రొలాక్టిన్‌ స్థాయులు పెరుగుతాయి. ఇలాంటప్పుడు నెలసరి ఆలస్యం అవుతుంది లేదా నిలిచిపోతుంది. ప్రొలాక్టిన్‌, థైరాయిడ్‌, ట్యూమర్‌ లేదని నిర్ధరించుకోవడానికి మెదడుకి సీటీస్కాన్‌ లాంటి పరీక్షలు అవసరం. ఒకవేళ వాడే మందులే కారణం అనుకుంటే వాటిని మానేయమంటారు వైద్యులు. మందులు సూచిస్తారు. ఇలాంటి స్రావాలు కనిపించగానే చాలామంది క్యాన్సర్‌ అనుకుంటారు కానీ తొంభై అయిదుశాతం పై కారణాలే ఉంటాయి.

వక్షోజాల్లో గడ్డలు:
చేతికి గడ్డలు తగులుతున్నాయని చెబుతుంటారు చాలామంది. చాలామంది పాలగ్రంథినే గడ్డ అనుకుని కంగారుపడతారు. అయితే రొమ్మును పరీక్షించడానికి ప్రత్యేక పద్ధతి ఉంటుంది. రెండువేళ్ల మధ్య వక్షోజాలను పట్టుకుని చూస్తే గడ్డల్లానే ఉంటాయి. అలా కాకుండా అరచేత్తో తడిమి, పరీక్షించుకుంటే నిజంగానే గడ్డలు ఉన్నాయా లేదా అన్నది తెలుస్తుంది. ఒకవేళ ఆ సందేహం ఉంటే గనుక వైద్యులు మామోగ్రఫీ సూచిస్తారు. దీన్ని అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌ ద్వారా చేయొచ్చు. ఎక్స్‌రే ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు. అప్పుడు కూడా వ్యాధి నిర్ధరణ కాకపోతే ఎంఆర్‌ఐ చేస్తారు. నిజంగా గడ్డ ఉంటే గనుక తరవాత ఎఫ్‌.ఎన్‌.ఎ.సి. (ఫైన్‌ నీడిల్‌ యాక్టివేషన్‌ సైటాలజీ) పరీక్ష చేయించుకోమంటారు. సన్నటి సూదితో గడ్డలోని కణాలు సేకరించి వాటిని మైక్రోస్కోప్‌తో పరీక్షిస్తారు. అవసరాన్ని బట్టి బయాప్సీ చేస్తారు. బాగా అనుమానం ఉంటే గడ్డ తీసి పరీక్షిస్తారు. దానివల్ల అది క్యాన్సరా కాదా అన్నది తెలిసిపోతుంది.

సాధారణంగా చిన్నవయసులో చేతికి తగిలే గడ్డలు ఫైబ్రోఎడినోమా కావచ్చు. అవి తేలిగ్గా రొమ్ములో తగులుతాయి. చనుమొనల నుంచి ఎలాంటి స్రావాలూ విడుదలకావు. పెద్దగా ఉండి, వాటితో సమస్యలొస్తుంటే తప్ప చికిత్స అవసరంలేదు. వాటి పరిమాణం పెరుగుతూ, నొప్పీ ఉంటే గనుక శస్త్రచికిత్స చేసి వాటిని తొలగించాలి. కొన్నిసార్లు వక్షోజాల్లోని కొవ్వంతా గడ్డకట్టి కూడా గడ్డలా తయారవుతుంది. అలాగే ఇన్‌ఫెక్షన్‌ వచ్చినప్పుడు కూడా గడ్డలా చేతికి తగులుతుంది. అప్పుడు మాత్రం జ్వరం, గడ్డ ఉన్న చోట చర్మం ఎర్రగా కందిపోవడం లాంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. ఒకవేళ ఆ గడ్డ గట్టిగా రాయిలా వక్షోజం లోపల అతుక్కుని ఉంటే పైన చర్మం కూడా దానికి అతుక్కుపోయి, చనుమొనల నుంచి రక్తంతో కూడిన స్రావాలూ వస్తుంటే క్యాన్సర్‌కి సూచన కావచ్చు. అలాంటప్పుడు నిర్లక్ష్యం చేయకూడదు.

బాలింతల్లో:
పాపాయికి పాలుపట్టడం కోసం వక్షోజాలను గర్భం దాల్చినప్పటి నుంచి చనుమొనల విషయంలో శ్రద్ధ పెట్టాలి. వక్షోజాలపై చర్మానికి మాయిశ్చరైజర్‌ లేదా కొబ్బరినూనె, నెయ్యి లాంటివి రాసుకోవచ్చు. ప్రసవ సమయం దగ్గరపడుతున్నకొద్దీ చనుమొనల్లోని నాళాలు తెరచుకుని ఉన్నాయా లేదా గమనించుకోవాలి. బిడ్డ పుట్టిన వెంటనే పాలివ్వడం మొదలుపెట్టాలి. లేదంటే పాలు తయారయ్యే సమయంలో రొమ్ములు బాగా గట్టిపడిపోయి, రెండుమూడు రోజులు నొప్పిగా అనిపిస్తాయి. వక్షోజాల్లో రక్తప్రసరణ ఎక్కువ కావడం, లింఫ్‌ గ్రంథుల్లో స్రావాలు పెరగడం దీనికి కారణం. ఈ సమయంలో కొందరికి బాహుమూలల్లో వాపు వచ్చేస్తుంది. ఇది సహజమైన వాపు. అలాగే చనుమొనలపై శ్రద్ధపెట్టకపోతే అవి పొడిబారి పగుళ్లు వచ్చి, బ్యాక్టీరియా లోపలికి ప్రవేశించి ఇన్‌ఫెక్షన్‌కు గురయ్యే అవకాశముంది. దాంతో విపరీతమైన నొప్పీ, వాపూ, ఎర్రబడటం, జ్వరం లాంటివి బాధిస్తాయి. ఇలాంటప్పుడు యాంటీబయోటిక్స్‌ వాడాల్సి రావచ్చు. ఆపరేషన్‌ చేసి చీము తొలగిస్తారు.

ఈ జాగ్రత్తలు అవసరం:
ప్రతినెలా నెలసరి అయిపోయిన వెంటనే వక్షోజాలను పరీక్షించి చూసుకోవాలి. ఏడాదికోసారి వైద్యులతో పరీక్ష చేయించుకోవాలి. కుటుంబంలో రొమ్ముక్యాన్సర్‌ ఉన్న స్త్రీలు ముప్ఫైఅయిదు సంవత్సరాల నుంచి, ఇతరులు నలభై ఏళ్ల నుంచి ఏడాదికోసారి మామోగ్రఫీ చేయించుకోవాలి.

క్యాన్సర్‌ ముప్పు ముందే పసిగడదాం

క్యాన్సర్‌ ముప్పు ముందే పసిగడదాం గురించి తెలుసుకొని మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకుందాం! క్రింద నుదహరించిన చికిత్సావిధానాలు మనిషి అవగాహన కోసం వివరించిన ప్రధమ చికిత్స మాత్రమే మంచి చికిత్స కోసం తగిన వైద్య నిపుణులను సంప్రదించాలి. ..

గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సర్‌ కావచ్చు. రొమ్ము క్యాన్సర్‌ కావచ్చు. చాపకింద నీరులా వ్యాపిస్తుంది. ప్రాణాంతకంగా మారుతుంది. కానీ అంతకన్నా ముందే క్యాన్సర్‌ రావడానికి ముఖ్య కారణాలూ.. ఆ ప్రమాదాన్ని సూచించే పరీక్షల గురించి వివరంగా తెలుసుకోగలిగితే... ముప్పును చాలామటుకు నిరోధించవచ్చు.

స్నేహితులూ లేదా బంధువులూ క్యాన్సర్‌ బారిన పడ్డారనో, దానివల్ల చనిపోయారనో విన్నప్పుడు ఒక క్షణం ఆందోళన చెందుతాం. కొన్నిసార్లు ఆ ప్రమాదం మనకీ ముంచుకొస్తుందా అన్న భయం కలుగుతుంది. కానీ కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకోగలిగితే ఆ సమస్యను నిరోధించవచ్చు. త్వరగా గుర్తించగలిగితే పూర్తి స్థాయిలో చికిత్స తీసుకునే వీలుంది. గణాంకాల ప్రకారం చూస్తే రొమ్ము, గర్భాశయ ముఖద్వారం, వూపిరితిత్తులూ, పేగుల క్యాన్సర్‌ బారిన పడిన వారూ, వాటితో చనిపోయేవారి సంఖ్య పెరుగుతోంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఏటా రొమ్ము క్యాన్సర్‌ బారిన పది లక్షల మంది, గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సర్‌తో నాలుగులక్షల డెబ్భైవేల మంది, ఎండోమెట్రియల్‌ క్యాన్సర్‌తో లక్షా తొంభై వేల మంది, అండాశయ క్యాన్సర్‌తో లక్షా తొంభై రెండువేల మంది బాధపడుతున్నారు. మహిళలు ప్రధానంగా గర్భాశయ ముఖద్వారం, రొమ్ము, ఎండోమెట్రియల్‌, అండాశయాలు, యోనిలో, బాహ్య జననేంద్రియాల్లోని క్యాన్సర్లతో బాధపడుతున్నారు. వీటిని గుర్తించడంలో ఆలస్యమైతే, శస్త్ర చికిత్సలు చేయించుకోవాల్సి వస్తుంది. రేడియేషన్‌, కీమోథెరపీ అవసరమవుతాయి. మానసికంగా కుంగిపోవడం, ఇతర దుష్ప్రభావాలనూ ఎదుర్కోవాల్సి వస్తుంది. అయితే క్యాన్సర్‌ ప్రమాద స్థాయిని వీలైనంత వరకూ తగ్గించుకునేలా ముందు నుంచీ జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి.

ఇవే ప్రమాద సూచికలు:
ఒక్కో క్యాన్సర్‌కి కొన్ని ప్రమాద సంకేతాలు ఉంటాయి. వాటిని ముందే గుర్తించగలిగితే మంచిది.

గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సర్‌:
చిన్నతనంలో పెళ్లి చేసుకుని, లైంగికచర్య ప్రారంభించడం, లైంగిక పరమైన ఇన్‌ఫెక్షన్లూ కొన్నిసార్లు ఈ సమస్యకు కారణమవుతాయి. ఎక్కువ రోజులు గర్భనిరోధక మాత్రలు వాడే వారిలోనూ ఈ క్యాన్సర్‌ వచ్చే అవకాశం ఎక్కువని అధ్యయనాలు తేల్చాయి. కలయిక సమయంలో పురుషులు కండోమ్‌లు, స్త్రీలు డయాఫ్రమ్‌లు వాడాలి. విటమిన్‌ 'సి' లోపించకుండా చూసుకోవాలి. ఈ పోషకం ఉన్న జామ, ఉసిరి వంటి వాటిని ఎక్కువగా తీసుకోవాలి.

రొమ్ము క్యాన్సర్‌:
అధికబరువూ, పుట్టిన వారికి తల్లిపాలు ఇవ్వలేకపోవడం, పిల్లలు కలగకపోవడం, దీర్ఘకాలికంగా హార్మోన్లు వాడటం. కుటుంబంలో ఈ సమస్య ఉండటం దీనికి ప్రధాన కారణాలు. అందుకే తల్లిపాలు తప్పనిసరిగా పట్టాలి. హార్మోన్ల వినియోగాన్ని తగ్గించుకోవాలి.

ఎండోమెట్రియల్‌ క్యాన్సర్‌:
స్థూలకాయం, మధుమేహం, ఈస్ట్రోజెన్‌ హార్మోను శరీరంలోనే ఎక్కువగా ఉండటం లేదా మాత్రల రూపంలో తీసుకోవడం, పీసీఓఎస్‌ (పాలీసిస్టీక్‌ ఒవేరియన్‌ సిండ్రోమ్‌), వంశపారంపర్యంగా రావడం, పిల్లలు లేకపోవడం వంటివి ఈ సమస్యను తెచ్చిపెడతాయి. మధుమేహాన్ని అదుపులో ఉంచుకోవడం, ఎక్కువకాలం ఈస్ట్రోజెన్‌ వాడకపోవడం, పీసీఓఎస్‌ ఉన్నవాళ్లు ప్రొజెస్టెరాన్‌ని మాత్రలు లేదా మెరీనా లూప్‌లా వాడటం వల్ల ఈ క్యాన్సర్‌ ప్రమాదాన్ని తగ్గించుకోవచ్చు.

అండాశయ క్యాన్సర్‌:
అధిక బరువూ, కుటుంబంలో ఈ సమస్య ఉన్నవారికి ఎక్కువగా వస్తుంది. ముందు బరువు తగ్గాలి. అయితే గర్భనిరోధక మాత్రలు వాడేవారికీ, పాలిచ్చే తల్లులకూ, కుటుంబనియంత్రణ కోసం ట్యూబెక్టమీ చేయించుకునేవారికీ ఈ క్యాన్సర్‌ వచ్చే అవకాశాలు తగ్గుతాయి.

రేడియేషన్‌కు దూరం:
యూరోపియన్‌ క్యాన్సర్‌ సొసైటీ క్యాన్సర్‌ నిరోధానికి కొన్ని జాగ్రత్తలు సూచించింది. వాటిల్లో
* బరువును అదుపులో ఉంచుకోవాలి. దీనికోసం క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయాలి. రోజువారీ ఆహారంలో కాయగూరలూ, పండ్లూ ఎక్కువగా ఉండేట్లు చూసుకోవాలి. రోజులో ఒక కప్పు కొలతతో ఐదుసార్ల చొప్పున పండ్లూ, కాయగూరల్ని తీసుకోవాలి. జంతు సంబంధమైన ఆహారపదార్థాలు, కొవ్వు పదార్థాలను తగ్గించుకోవాలి.
* ఉద్యోగినులు క్యాన్సర్‌ కారకాలైన రసాయనాలూ, రేడియేషన్‌, కాలుష్యం బారిన పడకుండా తగిన జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి.

ప్రారంభంలోనే కనిపెట్టే పరీక్షలు:
క్యాన్సర్‌ ఏదయినా దాన్ని ఎంత త్వరగా గుర్తిస్తే అంత త్వరగా నయం చేసుకోవచ్చు. అందుకోసం రకరకాల పరీక్షలుంటాయి.

* గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సర్‌ రావడానికి పదేళ్ల ముందునుంచే ఆ సూచనలు కనిపిస్తాయి. వాటిని పాప్‌స్మియర్‌, హెచ్‌పీవీ పరీక్షలతో గుర్తించవచ్చు. అందుకే దీన్ని అతి ముఖ్యమైన స్క్రీనింగ్‌ పరీక్ష అంటారు. పెళ్లయిన ఏడాది నుంచీ అరవై ఐదేళ్లవరకూ మూడేళ్లకోసారి పాప్‌ స్మియర్‌ని చేయించుకోవాలి. ఇప్పుడు దాంతోపాటూ హెచ్‌పీవీ పరీక్షా అందుబాటులో ఉంది కాబట్టి ఈ రెండూ చేయించుకోవడం మంచిది. ఈ టెస్ట్‌లో ఫలితం నార్మల్‌ అని వస్తే ఐదేళ్ల తరవాత మళ్లీ చేయించుకుంటే సరిపోతుంది.

* రొమ్ము క్యాన్సర్‌ ముప్పును ముందుగానే సూచిస్తుంది మమోగ్రఫీ. ప్రత్యేకమైన ఎక్స్‌రేలూ, అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌లతో రొమ్ములను పరీక్షిస్తారు. క్యాన్సర్‌ ఉంటే ఆ కణతులు చేతికి తగలడానికి రెండేళ్ల ముందే మామోగ్రఫీలో తేడాలు కనిపిస్తాయి. దీన్ని చేయించుకోవడం వల్ల రొమ్ముక్యాన్సర్‌తో మరణించే స్త్రీల సంఖ్య ఇరవై ఐదు శాతం తగ్గుతుందని అంటున్నాయి అధ్యయనాలు.

* ఎండోమెట్రియల్‌ క్యాన్సర్‌కోసం అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌, ఎండోమెట్రియల్‌ బయాప్సీ, హిస్టరోస్కోపీ పరీక్షలు కీలకం. అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌లో ఎండోమెట్రియం పొర బాగా మందంగా కనిపించినా, బయాప్సీ చేశాక ఎ టిపికల్‌ కాంప్లెక్స్‌ హైపర్‌ప్లేసియా అన్న రిపోర్టు వచ్చినా క్యాన్సర్‌ ప్రమాదం ఉన్నట్లే.

* అండాశయ క్యాన్సర్‌కి ముందుగా గుర్తించే పరీక్షలు లేవు. అల్ట్రాసౌండ్‌ స్కాన్‌ చేసినప్పుడు అండాశయాల్లో గడ్డలూ, సిస్టులూ కనిపిస్తే.. క్యాన్సర్‌ని అంచనా వేసే ట్యూమర్‌ మార్కర్స్‌ పరీక్షలు సూచిస్తారు. సిఏ125, సిఇఏ, సీఏ 19-9, సీఏ 15-3 లాంటివి అందులో కొన్ని. అండాశయాల్లో కొన్నిరకాల ట్యూమర్లు ఉన్నప్పుడు హెచ్‌సీజీ అల్ఫా సీటో ప్రొటీన్‌ వంటి హార్మోన్ల పరీక్షలు చేస్తారు.

ఈ జాగ్రత్తలూ అవసరమే:
క్యాన్సర్‌ వచ్చే అవకాశం ఎక్కువగా ఉందనుకున్నప్పుడు మరికొన్ని జాగ్రత్తలూ తప్పవు.

* రొమ్ముక్యాన్సర్‌, కొన్నిరకాల అండాశయాల క్యాన్సర్లు వంశపారంపర్యంగా రావచ్చు. కుటుంబ చరిత్రలో అవి ఉన్నప్పుడు స్క్రీనింగ్‌ పరీక్షలు త్వరగా మొదలుపెట్టి, తరచూ చేయించుకోవాలి. రొమ్ముక్యాన్సర్‌ కోసం రక్తపరీక్ష (బీఆర్‌సీఏ 1 అండ్‌ 2 యాంటిజెన్ల పరీక్ష) తప్పనిసరి. తద్వారా క్యాన్సర్‌ కారకమైన జన్యువును ముందే గుర్తించవచ్చు.

* పాప్‌స్మియర్‌ తేడాలూ, హెచ్‌పీవీ పరీక్షలో పాజిటివ్‌ వచ్చినప్పుడు సర్వైకల్‌ క్యాన్సర్‌ వచ్చే ఆస్కారం ఎక్కువ. ఈ పరిస్థితుల్లో ముప్ఫై ఐదేళ్ల నుంచే తరచుగా పరీక్షలు చేయించుకోవాలి.

* క్యాన్సర్‌ ముప్పు ఎక్కువగా ఉందని తేలినప్పుడు ఆ భాగాన్ని శస్త్రచికిత్స ద్వారా ముందుగానే తొలగించడం కూడా ఒక మార్గం. (ఉదాహరణకు వక్షోజాలూ, గర్భాశయం, అండాశయాల తొలగింపు).

* అకస్మాత్తుగా శరీరతత్వాల్లో తేడాలు, దుర్వాసనతో కూడిన వైట్‌ డిశ్ఛార్జి, నెలసరితో సంబంధం లేకుండా, కలయిక తరవాత రక్తస్రావం కావడం, చనుమొనల నుంచి రక్తంతో కూడిన డిశ్ఛార్జి వంటి వాటిని తేలిగ్గా తీసుకోకూడదు. అలాగే గొంతు బొంగురుపోవడం, మలబద్ధకం, తరచూ విరేచనాలు కావడం, మలంలో రక్తం వచ్చినా.. వైద్యుల్ని సంప్రదించాలి. అయితే ఇన్‌ఫెక్షన్ల ద్వారా వచ్చే కాలేయ క్యాన్సర్‌ ప్రమాదాన్ని తగ్గించుకునేందుకు టీకాలు ఉంటాయి. హెపటైటిస్‌ బి అందులో ఒకటి.

* గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సర్‌ని నివారిస్తుంది హెచ్‌పీవీ టీకా. ఇది మన దేశంలో అందుబాటులో ఉంది. ఈ టీకా క్యాన్సర్‌కి దారితీసే హెచ్‌పీవీ 16, 18 వైరస్‌లను నిరోధిస్తుంది. హెచ్‌పీవీ వైరస్‌ల వల్ల మలద్వారం, పేగులూ, గొంతు క్యాన్సర్లు వచ్చే ఆస్కారం కూడా ఎక్కువ. వాటినీ నివారించాలంటే టీకా తప్పనిసరి. దీన్ని పది నుంచి పన్నెండు ఏళ్లలోపు అమ్మాయిలకు మూడు విడతల్లో ఇస్తారు. చిన్నతనంలో తీసుకోని వారు నలభై ఐదేళ్ల వరకూ కూడా వేయించుకోవచ్చని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ చెబుతోంది. చర్మక్యాన్సర్‌ ప్రభావాన్ని తగ్గించుకునేందుకు ఎండ ముఖ్యంగా అతినీలలోహిత కిరణాల ప్రభావం పడకుండా చూసుకోవాలి. పుట్టుమచ్చలు పెరగడం, కొత్త మచ్చలు కనిపించడం.. రంగు మారడం లాంటి సంకేతాలు కనిపిస్తే తప్పనిసరిగా వైద్యుల్ని సంప్రదించాలి. అది చర్మక్యాన్సర్‌ కావచ్చు.

క్యాన్సర్‌ ముప్పు ముందే పసిగడదాం

హే ఫీవర్‌ గురించి తెలుసుకొని మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకుందాం! క్రింద నుదహరించిన చికిత్సావిధానాలు మనిషి అవగాహన కోసం వివరించిన ప్రధమ చికిత్స మాత్రమే మంచి చికిత్స కోసం తగిన వైద్య నిపుణులను సంప్రదించాలి.

రోగ నిరోధక శక్తి అంతంతమాత్రంగా ఉన్న బాధితుడు పోలెన్‌, లేదా దుమ్ము వంటి అలెర్జెన్‌ను లోనికి పీల్చుకున్నప్పుడు అలెర్జిక్‌ రినైటిస్‌, లేదా హే ఫీవర్‌ వస్తుంది. ఇది ఒంట్లో యాంటీబాడీల ఉత్పత్తిని పెంచేస్తుంది. ఈ యాంటీబాడీలు చాలావరకు హిస్టమైన్లుండే మాస్ట్‌ కణాలతో బంధం ఏర్పరచుకుంటాయి. పొలెన్‌, దుమ్ము, హిస్టమైన్‌ (ఇతర రసాయనాల) ద్వారా ప్రభావిమైనప్పుడు ఈ మాస్ట్‌ కణాలు విడుదలవుతాయి. ఇది దురద, వాపు, శ్లేష్మం ఉత్పత్తి వంటివాటికి దారితీస్తుంది. ఈ లక్షణాల తీవ్రత వ్యక్తి నుంచి వ్యక్తికి మారుతుంటుంది. బాగా సున్నితంగా ఉండే వ్యక్తుల్లో హైవ్స్‌, దురద వంటివి కన్పించవచ్చు. కలుషిత గాలిలో ఉండే క్లోరిన్‌, డిటర్జెంట్ల వంటి రసాయనాలు సాధారణ పరిస్థితుల్లోనైతే ఏమీ చేయవు. కానీ ఇలాంటప్పుడు మాత్రం పరిస్థితిని అవే చాలా తీవ్రతరం చేస్తాయి.

లక్షణాలు:
కంటి పై పొర ఉబ్బడం, చర్మం కందడం, ఎర్రబారడం, కనురెప్పలు ఉబ్బడం, దిగువ కనురెప్పలోని రకతనాళాలు నిశ్చలమవడం, ముక్కు దిగువ భాగంలో ముడతలు, ముక్కు టర్బినేట్స్‌లో వాపు, చెవుల్లో నిశ్చలత వంటివి అలెర్జిక్‌ రినైటిస్‌ ఉండే వ్యక్తుల్లో సాధారణంగా కన్పించే శారీరక లక్షణాల్లో కొన్ని.హాచ్‌! తుమ్ములు, కళ్ళలోను౦డి నీరుకారడ౦, కళ్ళు దురదపెట్టడ౦, ముక్కు చీదర, ముక్కు కారడ౦ వ౦టివి కోట్లాదిమ౦దికి వస౦త రుతువు ఆర౦భాన్ని సూచిస్తాయి. వారికి ఆ ఎలర్జీ సాధారణ౦గా పుప్పొడి ని౦డిన వాతావరణ౦ కారణ౦గా కలుగుతు౦ది. పారిశ్రామిక ప్రప౦చ౦లోని ప్రతి ఆరుగురిలో ఒకరు ఆయా రుతువుల్లో కలిగే పుప్పొడి ఎలర్జీలతో (ఈ ఎలర్జీలు హే ఫీవర్‌ అని కూడా పిలువబడతాయి) బాధపడుతున్నారని బిఎమ్‌జి (పూర్వ౦ బ్రిటిష్‌ మెడికల్‌ జర్నల్‌) అ౦చనా వేసి౦ది.

చికిస్చ:
ఇక్కడ ముఖ్యముగా ముందుగా బాధనివారణ కోసము మందులు వాడాలి.

జ్వరానికి:
పరాసెటమాల్ 500 మి.గ్రా. రోజుకు 2 లేదా 3 సార్లు 4-5 రోజులు.

జలుబుకు:
పారాసెతమాల్ తో కలిసిఉన్న సెట్రిజన్‌ + ప్రినెలెఫ్రిన్‌ హైడ్రోక్లోరైడ్ (ముక్కు దిబ్బడ పోవడానికి) మాత్రలు వాడాలి.

ఎలెర్జీకి:
లీవో సిట్రజన్‌ 5 మి,గ్రా. రోజుకు 2 సార్లు 3-4 రోజూలు వాడాలి,

పోలెన్‌ కళ్ళకు చేరకుండా సన్‌గ్లాసెస్ వాడాలి. పోలెన్‌ కు జుట్టు, బట్టలు మ్యాగ్నెట్ లాంటివి. బయటనుండి ఇంటికి వచ్చేటప్పుడు వీటిని బాగా విదలించుకొని రావాలి. దుస్తులు మార్చుకోవడము, స్నానము చేయడము వలన హే ఫీవర్ లక్షణాల తీవ్రత తగ్గిపోతుంది. ఒత్తిడికి, హేఫీవర్ కు లింక్ ఉంది. ఒత్తిడి స్థాయిలు పెరిగే కొద్దీ లక్షణాలు పెరుగుతాయి. యాంటీ హిస్టమిన్‌ నాజల్ డ్రాప్స్, స్ప్రే లు, అవసరమైతే యాంటి హిస్టమిన్‌ ఐ డ్రాప్స్ వాడాలి.

ఆధారము: వైద్య రత్నాకరం.బ్లాగ్ స్పాట్.ఇన్